Starszy brat, młodszy brat

Kilka słów o Chrystusie

 Coșuță powtarzał przy każdej okazji, żebym nie drażnił Chrystusa.

 Jechałem trolejbusem, trzymając się poręczy (w znanej każdemu apatii, kiedy człowiek może o sobie powiedzieć tylko tyle, że jedzie trolejbusem, trzymając się poręczy), gdy nagle zobaczyłem Coșuțę. Widziałem, jak stoi struchlały na środku ulicy z tym swoim zezowatym spojrzeniem wlepionym w czubek adidasa i szurając prawą nogą, odgarnia piasek aż do gołego asfaltu – owego pamiętnego dnia, kiedy skończyłem pięć i pół roku. A po chwili – jakby trolejbus był rogiem alei Parva, a Coșuțy było wszystko jedno, czy szura butem w piachu, czy dziewiętnaście lat później jedzie trolejbusem – patrząc wciąż w czubek prawego buta, jeszcze raz wypowiedział swoją złowrogą mantrę: „Ja ci mówiłem, ciągle mówiłem, a ty nic. Teraz sam się przekonasz, trudno”.

 Kiedy Coșuță i ja staliśmy tak obok siebie uwieszeni poręczy, spojrzałem w oczy ludzi i zdałem sobie sprawę, że niczego nie podejrzewają, że nie mają pojęcia, o co chodzi Coșuțy, oraz że prawdopodobnie w ogóle go nie słyszeli, ponieważ dojeżdżaliśmy do uniwersytetu i wszyscy zaczęli się przepychać do drzwi. Wysiadłem i oczywiście zapomniałem.

 Teraz próbuję sobie wszystko przypomnieć, podejść do Coșuțy życzliwie, tylko że on jak wariat rzuca się z kąta w kąt, pokazuje mi język, wrzeszczy i pluje. A to, szczerze mówiąc, nie stawia go w najlepszym świetle i nie ułatwia mi zadania; przyznam, że w czasach, kiedy bawiliśmy się razem, nie miał w zwyczaju robić takich scen. Nie wiem, w jakim towarzystwie obraca się dzisiaj, lecz nie potrafię sobie wyobrazić, żeby tamten nieśmiały i raczej małomówny chłopak tak bardzo się przez te lata zmienił. Coșuță, uspokój mi się tu natychmiast!

 Doskonale wiedział, że nie rzuca tych słów na wiatr. Wiedział, ponieważ któregoś wieczoru, kiedy latarnie zaczęły migotać, zobaczył, jak Chrystus wspiął się na dach jednego z bloków, by pofrunąć niczym ptak. Coșuță przysięgał, że nie kłamie. Chrystus nie miał skrzydeł ani spadochronu, po prostu stał na dachu z pustymi rękoma w towarzystwie swojej upiornej bandy. W sąsiednich blokach zapaliły się światła i w każdym oknie oraz na każdym balkonie można było zobaczyć jakąś matkę, jakiegoś ojca albo dziadka, którzy jednym głosem ryczeli w kierunku Chrystusa, żeby nie robił niczego głupiego i nie skakał, że oni nie wierzą w cuda, że nikt nie ma skrzydeł, że to, że siamto, wykrzykiwali w niebogłosy, jak to określił Coșuță, same niepotrzebne bzdury. Chrystus ich posłuchał i tamtego wieczoru nie skoczył, ale kuzyn Coșuțy stwierdził, a kuzyn Coșuțy nie kłamie, że jeśli Chrystus i jego kumple z bandy nie skoczyli, to wyłącznie dlatego że robili to już wcześniej i nie chciało im się wkurzać tych matołów w oknach. Rzucali się wszyscy na raz, spadali swobodnie jakieś dwa piętra, po czym, ot tak, po prostu, w miejscu rąk wyrastały im skrzydła, którymi zaczynali trzepotać, najpierw powoli, a później coraz mocniej. Potem wołali do siebie głośno, wznosili triumfalne okrzyki i nie przestawali machać skrzydłami, dopóki nie wzbili się pod chmury, a dalej nikt już ich nie widział, nawet kuzyn Coșuțy. Słychać było tylko, jak pokrzykują gdzieś z nieba i obrzucają mięsem kibiców Dinamo. Akurat co do tego, że obrzucali mięsem kibiców Dinamo, nie miałem wątpliwości. Każde dziecko wiedziało, że kto mieszka na Băiuț, albo ogólnie na Drumul Taberei, trzyma ze Steauą[1]. Poza Filipem i mną samym nie słyszałem o nikim – a na osiedlu pełno było przecież starych ramoli, takich jak choćby Brodaty Kulas – kto miałby o Dinamo dobre zdanie. Tak więc opowieść Coșuțy o tych aniołach – czy cholera wie kim – wznoszących błagalne psalmy o rychłą śmierć Dinamo, rozwścieczyła mnie do tego stopnia, że przy pierwszej nadarzającej się okazji postanowiłem zatłuc Chrystusa rękami i nogami. Nie podzieliłem się jednak tym planem z Coșuțą, a on, nie wspominając więcej o swoim kuzynie, snuł nowe historie: jak to widział Chrystusa w dzienniku telewizyjnym w jakiejś erefenowskiej stacji, latającego w powietrzu i strzelającego do nazistów, jak potem Chrystus wylądował na najwyższej górze świata, mierzącej dwanaście tysięcy osiemset dwadzieścia sześć metrów, jak spotkał się z Lăcătușem[2] i dostał od niego autograf, jak Ceaușescu poprosił Chrystusa, żeby wziął go ze sobą w chmury, a gdy Chrystus się nie zgodził, Elena posłała za nim całe wojsko, które strzelało z bazook i pancerfaustów, z armat i czołgów, ale nic nie wskórało, bo tego cwaniaka mógłby zabić tylko nóż Rahana[3] trzymany dwa dni i dwie noce w szklance wypełnionej krwią antylopy zmieszaną ze żmijowym jadem. Różne niestworzone historie opowiadał Coșuță, lecz – prawdę mówiąc – moje zaciekawienie budził tylko stały wątek bandy dryblasów nieodstępującej Chrystusa na krok.

[1] Dinamo Bukareszt i Steaua Bukareszt – dwa rywalizujące ze sobą stołeczne kluby sportowe.

[2] Marius Mihai Lăcătuş – piłkarz Steauy Bukareszt.

[3] Rahan – tytułowy bohater popularnego francuskiego komiksu.