Irlandzka dziewczyna

Przydomową łąkę nazywaliśmy trawnikiem, ale to nie było właściwe określenie. Czasem pasły się tam konie i krowy, przez co ziemia była rozryta, porośnięta kępkowatą trawą – zimą o takiej łące mówiło się „zatratowana”. Teraz była jednak pełnia lata, starzec, mlecze i osty sięgały czubka mojej trzyletniej głowy, a zwierzęta pasły się gdzie indziej. Pewnego dnia brawura i ciekawość kazały mi się wyprawić aż do bramy wjazdowej, by przez jej szczeble spojrzeć na zewnętrzny świat, który budził moją fascynację. Bez wiedzy matki ubrałam się w najlepszą sukienkę, tę przysłaną ze Stanów, niebieską z motywem amerykańskiej flagi w zgięciach plis. Mieliśmy wtedy trzy psy. Dwa tworzyły zgrany duet, całymi dniami polowały na lisy i króliki, a gdy wracały wieczorem, czuć od nich było świeżą krew. Trzeci, krótkowłosy, barwy dymu, humorzasty zwierzak, mieszaniec kerry blue terriera z nie wiadomo czym, miał oczy w dwóch różnych kolorach. Dawniej należał do wujka, który z jakiegoś powodu go u nas zostawił. Pies wabił się Abdullah i całymi dniami krył się przy bramie wjazdowej, by wyskakiwać na ludzi i pojazdy. Drżał przed nim listonosz i drżeli wszyscy goście. Zapomniałam, że tam siedzi; teraz na mój widok zbliżył się na przykurczonych łapach, warcząc, szczerząc zęby, nagle skoczył i to, co mogło być z początku zaproszeniem do dzikiej gonitwy, szybko okazało się groźne. Pies podskakiwał, tocząc pianę z pyska, próbował łapać mnie zębami za kostki, a ja puściłam się pędem – i to było najgorsze, co mogłam zrobić. Pies się wściekł. Miał skłonności do napadów furii, dostawał na to proszki i trzeba go było zamykać, i teraz właśnie dostał takiego ataku. Dosłownie szalał z wściekłości, szarpał mnie za sukienkę, wypluwając skrawki materiału, jednocześnie wciąż w niego wczepiony, a ja biegłam przerażona i miałam wrażenie, że z płuc uszło mi całe powietrze. Przy furtce zdołałam mu się wymknąć, ale zaraz znalazł stary podkop pod żywopłotem i wpadł do kuchni niemal równo ze mną. Wskoczyłam na krzesło, z krzesła na stół, on za mną i po chwili upadłam pod jego ciężarem; poczułam ostre jak gwoździe zęby wbijające mi się w szyję, by wyszarpać kawałek mięsa. Prawdopodobnie nie dłużej niż minutę później, choć ta minuta zdawała się wiecznością, ktoś – nie matka ani ojciec, ani parobek Carnero, tylko zupełnie obcy człowiek – przechodząc przypadkiem pod oknem, dostrzegł podnieconego psa i pomyślał, że zwierzak wlazł na stół, żeby świsnąć bochen chleba. Wbiegł do kuchni, ściągnął Abdullaha na podłogę, kilka razy kopnął, chwycił za krótką sierść i zawlókł przez podwórko do szopy, gdzie pies z rozdzierającym skamleniem zaczął się rzucać na ocynkowane drzwi. Potem cisza. Tylko para z czajnika, szmer pary rozchodzącej się w powietrzu, aż przyszli inni i ujrzawszy ranę na mojej szyi, ślady zębów, krew i niebieską sukienkę w strzępach, pytali w kółko, jak to się mogło stać. Peakiemu, mojemu wybawcy, gratulowano, że usłyszał krzyki, przechodząc obok z workiem torfu.

Rana nie chciała się goić, szybko spuchła do rozmiarów kieliszka do jajka i co rano trzeba było nakłuwać ją igłą, żeby spuścić ropę. Istniały obawy, że zakaziła węzeł chłonny zaatakowany wcześniej przez gruźlicę; na dźwięk słowa „skrofuły”, jak nazywano tę chorobę, uznałam, że pora szykować się na śmierć. Miałam w klasie koleżankę, która na to umarła, po prostu marniała, aż zgasła. Karmiono mnie lukrowanymi ciasteczkami Irish Diamonds, okrągłymi, trójkątnymi i w kształcie gwiazdek. Najlepiej pamiętam zapach gazy z jodoformem, składanej na pół i przyklejanej plastrem w przekonaniu, że rana zniknie, gdy się ją zakryje. Po krótkim czasie przyjemny zapach gazy zmieszał się ze smrodem ropy. Lekarka, z którą ojciec był na „dzień dobry”, wezwana, żeby mnie obejrzeć, kilka razy zmarszczyła nos cały w za ciemnym pudrze, powiedziała do matki: „Hm, hm, hm”, po czym orzekła, że tutaj potrzeba noża. Wróciła rankiem dwa dni później. Wciąż mam przed oczami jej forda i samą postać doktor McCann, w futrze i filcowym kapeluszu z porysowaną perłową szpilką. Jej brązowa torba lekarska zrobiła na mnie wielkie wrażenie. Skórzana, o szerokim dnie, zwężała się ku górze i kończyła podłużnym mosiężnym zapięciem. Lekarka otworzyła ją jednym ruchem, a wtedy ojciec, zaglądając do środka, powiedział:  – Wszystko tu pani ma, pani doktor. Palił gold flake’a, ale w obliczu czekającego go zadania zgasił papierosa i wcisnął z powrotem do paczki. Siostry dostały przykaz, żeby ćwiczyć na podwórzu stepowanie, i miały przy tym głośno sobie nucić. Nieświadomie czułam, że zaraz wydarzy się coś okropnego. Do pokoju wszedł zmieszany Carnero, a za nim robotnik, który malował kominy, w białym drelichu pochlapanym czerwoną farbą. W garnku z wrzątkiem wyjaławiały się narzędzia, a matka powtarzała, że jeśli będę grzeczna, to dostanę nagrodę.

Nagle się zaczęło – trzej mężczyźni złapali mnie za głowę i przekręcili w bok. Byli nieprawdopodobnie silni. Pomyślałam o wrzaskach zarzynanych na podwórzu świń i też chciałam wrzasnąć, ale czyjaś wielka łapa zatkała mi usta. Uczucie rozcinania i wbijania się noża w ciało było obezwładniające, inne od bólu zadanego psimi kłami, i miałam wrażenie, że urzynają mi głowę. W delirium powtarzałam bezsensownie wierszyk o Humpty Dumptym, który z muru spadł i nie sprawią króla konie ni żołnierze, że w całość znów się zbierze. Ostatnia seria krzyków była podobno tak głośna, że słyszano je z drogi, mnie jednak wydawały się one słabe, stłumione przez mięsiste, przesiąknięte zapachem tytoniu dłonie.

Potem przyszły nicość i bezczas, i stopniowy powrót do życia, pojedyncze słowa jak przez mgłę: „Już dobrze, malutka”, gdy lekarka igłą i grubą nicią zaczęła zszywać ranę. Matka dziękowała jej wylewnie, ja tymczasem nie mogłam uwierzyć, że moja głowa nadal jest przytwierdzona do tułowia, bo zdawało mi się, że niczym głowa Jana Chrzciciela powinna już leżeć na tacy. Gruby bandaż był jak tarcza między mną a nimi, nimi wszystkimi. W nagrodę dostałam kawałek ciasta pomarańczowego z kremem cytrynowym, ale odmówiłam jedzenia i do nikogo się nie odzywałam.

 – Ona nam tego nigdy nie wybaczy – dobiegł mnie głos Carnera.

Matka go odepchnęła, kazała wracać w pole i nie gadać bzdur.

Dostałam do ręki różaniec mojej siostry, przechowywany w malutkim srebrnym relikwiarzu, który wzbudzał we mnie zazdrość. Pamiętam chłód ściskanych w palcach, niebieskich szklanych paciorków.

Nawet w późniejszym życiu, ogarnięta strachem, musiałam się czegoś trzymać – czegokolwiek, by opóźnić unicestwienie.

Osoby zainteresowane przedrukiem tego lub innego fragmentu książki prosimy o kontakt z działem promocji: jakub.nowacki@czarne.com.pl