Krasnoludki nie przyjdą

Simona Dadon

1.
Kto by pomyślał, że któregoś dnia złapie mnie katiusza? Sześć lat, jak nie wystawiam nogi za próg dla przyjemności. Chodzę jak maszyna, dom–praca–targ–dom–praca–dom–przychodnia–dom–praca. Raz Simona spróbowała zboczyć z kursu i już ją katiusze dopadły.
Jedzenie zostawiłam im na stole. Wtorkowy kuskus z kurczakiem, z dynią, z humusem, ze wszystkim. I stoję tu tak, katiusze na łeb lecą, a we łbie co? Pytanie, czy zdążyli zjeść kuskus, zanim spadła pierwsza, a może siedzą już w bunkrze z pustymi brzuchami? Nawet stąd ich widzę, jak biegną do schronu; liczę: Kobi, Chaim, Oszri, Eti, Dudi, Itzik. Mówię nogom: idźcie do domu. Ale nogi nie idą. Bujam się na huśtawce na placu zabaw, nogi uderzają o ziemię. Siedzę na huśtawce dla dzieci, nogi machają do-przodu-do-tyłu-do przodu-do-tyłu-ciemności-egipskie. Spadła pierwsza, wywaliło korki w całym miasteczku. Tylko w sąsiedniej osadzie wszystkie żarówki się świecą. Światło we wszystkich domach, we wszystkich chybziach. We wsi po drugiej stronie też mają. A ja siedzę i się bujam: Hej, Simona, Mona, z miasta Dimona. Hej, Simona, Mona, z miasta Dimona! A jak się huśtawka przestaje bujać, wyję: Daaaaaj mi rękę swą, chodźmy raaaaazem stąd, za ręce ty i ja! I zaczynam płakać.
Jak spadła druga, krzyknęłam, upadłam na ziemię i zaczęłam ryczeć. Gęba otwarta na oścież, a ja nic nie słyszę. Krzyczałam nie z gardła – z serca krzyczałam. A jak skończyłam z serca, to wylazło z brzucha. Przestałam krzyczeć, zaczęłam rzygać. Leżałam i rzygałam tak jakiś czas, nawet nie wiem, co wyrzygałam, bo ciemno. Pod koniec już nie miałam co z siebie wyrzucić. Tylko wodę. Potem nawet woda poszła. Jak wstałam, poczułam, że spada mi z serca kamień, który leżał tam sześć lat.
Ach, ya rabb , jak dobrze. Spadł kamień, co mi na sercu leżał i je przygniatał. Jak ja mogłam żyć sześć lat z takim sercem, no jak? Siadam znowu na huśtawce, zdejmuję z głowy chustkę, wycieram się nią trochę i wywalam, jak najdalej się da. Coś mi się wydaje, że ta druga katiusza spadła gdzieś koło naszego domu. Chcę pobiec, zobaczyć, czy wszyscy cali: Kobi, Chaim, Oszri, Eti, Dudi, Itzik. Nogi Simony odbijają się od ziemi, a ona siedzi sobie na huśtawce i mruczy: Hej, Simona, Mona, z miasta Dimona. Nogi nie słyszą, jak im mówię, że mają iść do domu. Siedzę plecami do blokowiska. Od strony jezdni, z góry, słyszę krzyki, ludzie biegają. Zaraz przyjedzie ambulans, straż i samochód z megafonem, i każą wszystkim zejść do bunkra. Nogi zatrzymują huśtawkę i zaczynają iść w drugą stronę niż mój blok. Nie wiem, gdzie idą. Obchodzę osiedle bliźniaków z balkonami, to, gdzie mieszka Riki. Do jej bunkra nogi też mnie nie niosą. Schodzimy.
Szkoda, że nie mogę się rozerwać na dwadzieścia kawałków. Każdy kawałek rzuciłabym w inny kąt miasta, żeby chociaż jeden dostał katiuszą i wreszcie wszystko by się skończyło.

Rozkładam ręce, patrzę w niebo i otwieram buzię. Jak mała dziewczynka z Maroka, co wychodziła na podwórko, żeby łapać deszcz. Wystawiała język daleko, daleko i był talerzyk dla kropelek. Dziewczynka cieszyła się na prezent z nieba, a ja się cieszę, że katiusza już leci.
Zrobiło się cicho, na dziś chyba skończyli. Więc tutaj nic, ale gdzieś tam już pracują nad katiuszą dla mnie. Bóg, co siedzi w niebie i widzi Simonę, że chce przyjść do niego – niech im pomoże, żeby zrzucili jak trzeba. Boże broń, żeby mnie taką na pół umarłą w szpitalu zostawili. O, nigdy! Tylko nie wózek inwalidzki. Już teraz jestem półżywa. Urwą mi drugie pół i będzie po wszystkim. Boże, daj im dość rozumu, żeby ze mną poszło gładko. Ya rabb! Co za świat, żeby nawet do śmierci, jak się chce, trzeba było szczęścia.
A po jaką cholerę ja mam schodzić do tego bunkra? Po co ja mam w ogóle jutro wstawać? Do pracy? Oj tak, bardzo to smutne, naprawdę. Jak Simona mogłaby opuścić swoje prace? Co biedne prace zrobią bez Simony, jak sobie odleci do nieba? Założę się, że przez tydzień będą siedzieć w żałobie.
Bo wszystkie prace, co je rano zostawiam niedokończone w domu, siedzą sobie tam teraz noga na nogę i czekają, aż wrócę ze żłobka. Wystarczy, że drzwi otworzę, a te już rzucają się na mnie, jedna za drugą. Znalazły se kulkę szmacianą. Cały dzień siedziały w domu i czekały na biedną Simonę, aż przyjdzie do nich, i co? Po całym dniu odpoczynku nie będą miały siły, żeby sobie nią pograć? Żelazko od razu rzuca mnie do zlewu, pusty zlew podaje do miotły, a miotła wykopuje na aut do łazienki, żebym wykąpała małe. Z łazienki lecę do kuchenki i wstawiam coś na kolację, a od kuchenki toczę się z powrotem do zlewu. Od zlewu do sznurków ściągnąć i poskładać pranie, a stamtąd na stanowisko szycia. Moje prace nie odpuszczają nawet na moment i śmieją mi się w twarz. Śmieją się tak do ostatniej. Ostatnia dostaje mnie w swoje ręce tak zmiętą, że już nie ma sobie czym pograć. Nie ma Simony. Odechciewa jej się śmiać na widok mojej twarzy widma i zostawia mnie nieprzytomną na łóżku.

Dziękuję, naprawdę!
Za piętnaście czwarta. Pobudka.
Wstaję za piętnaście czwarta, jeszcze zdążę. Dziesięć, piętnaście po czwartej już jest po dniu.
Do piątej nie mogę złapać prędkości – ręce jak pałeczki u Chińczyka, cały czas chcą odpaść z ramion. Kolana nie trzymają, plecy na dole bolą jak cholera. Zaczyna się konkurs na bóle. Stopy jak u świeżo podkutego konia. Pod lewym kolanem coś piecze – żyły.
Kiedy umiera mąż, kobieta powinna stać się na powrót dziewczyną, tą, którą była, zanim go poznała. Żeby mogła zacząć tam, skąd ją wziął. A nie, że zostawia ją samą z dziećmi na pustyni, kiedy jest już umęczona porodami. A jej ciało poorane bliznami.
O czwartej rano tylko te prace, co nie robią hałasu. Bo jak się obudzą bliźniaki, to koniec. Nawet jak się rozkopią, nie podnoszę kołdry, bo mi wstaną i co? Wychodzę tylko powiesić pranie. Zimą to jest koszmar. Latem lepiej, bo przynajmniej ręce nie sztywnieją z zimna i coś widać, bo nie jest ciemno. To, czego nie zdążę w nocy, wieszam rano, trzeba wysuszyć na sznurkach cały poprzedni dzień. Pralka się natrudziła, żeby wszystko z ubrań wyciągnąć, bo jak nie, to można z nich wyczytać całą kronikę rodzinną: co kto założył, gdzie był, co jadł, co robił, jak mu się spało. Wieszam i puszczam linkę dalej, na takich kółeczkach. Patrzę, jak ubrania ode mnie odjeżdżają. Później wzejdzie spragnione słońce i wypije z nich całą wodę.

Mas’ud odszedł, a moja krew razem z nim. Jaka ja byłam głupia! Myślałam, że tylko moja krew poszła z nim do dołu. Nie przypuszczałam, że to on zostawił mi coś w środku. Płakałam, nic nie jadłam, mdlałam non stop, ale akurat to mi do głowy nie przyszło. Wszyscy już widzieli, że wpadłam, tylko mnie samej dziwnym trafem nic nie zaświtało. Wszędzie, gdzie szłam, przeglądałam się w oczach ludzi i nie mogłam zrozumieć, co się w nich odbija. Szłam do miasta i wpatrywałam się mocno, mocno w te oczy, to jednemu, to drugiemu, a wszystkie to samo. No, przysięgam, zupełnie powariowali. W ich oczach widziałam kobietę w ciąży. Patrzą na wdowę, jakby była w ciąży! Szczyty. Nie domyśliłam się niczego, póki Riki, żłobkowa kucharka, nie zdybała mnie na przerwie w kuchni – zatrzasnęła za nami drzwi i przemówiła mi do rozumu. Słuchałam jej i chciałam się zapaść pod ziemię ze wstydu. Jak ja teraz wyjdę z tej kuchni, jak wszystkie już od miesiąca gadają, że wpadłam w ostatniej chwili. Ale Riki – tak jak normalnie jest wredna – to do rany przyłóż, kiedy masz kłopoty.
– Simona – mówi – teraz mnie posłuchaj. Nie wyjdziesz stąd, póki mi w oczy nie spojrzysz prosto i nie podniesiesz głowy. Nie będziesz myślała ani o jutrze, ani o wczoraj. Będziesz myślała tylko o tym, jak wyjść stąd z głową podniesioną i z oczami otwartymi szeroko. Czyś ty komu co złego zrobiła tym, że jesteś w ciąży?
Teraz będziesz słuchała tylko tego, co ci mówi Riki:
– To, co ci się przydarzyło, to jest błogosławieństwo. Dziecko, które będzie nosić imię zmarłego ojca, to błogosławieństwo. Teraz może to jeszcze tak nie wygląda, ale zobaczysz, za pół roku, jak się okaże, co ci się tam wykluło, będziesz patrzeć na to inaczej. A jak będą gadać i gapić się krzywo, niech to po tobie spływa jak po kaczce. Nie daj sobie wejść na głowę. Uwierz mi, jakbym mogła, to bym cię czym nasmarowała, żeby się nic złego ciebie nie trzymało. Siedź, siedź, co żeś wstała? I nie stój mi tak nad garnkiem, bo się cała zupa zwarzy, jak będziesz mi tu tak chlipała. No, tak lepiej. Pół skwaszonego uśmiechu od Simony to już jest coś. A dokąd to? Nie, nie, moja droga. Ty dzisiaj nie będziesz nic sprzątać.
Dała mi do ręki szklankę herbaty z szibą* i wyszła do nich. Zebrała kubeczki po nesce i zamknęła im posiadówkę:
– No dziewczyny, yalla* do roboty, królewnami śnieżkami nie jesteście i żadne krasnoludki posprzątać tu za was nie przyjdą.
Wtedy jeszcze nie wiedziałam, że zasiał mi w środku dwa nasionka. Odszedł jeden, przyszło dwóch.
Siedem miesięcy po tym jak odszedł, pojawili się oni. Dwóch takich samych, kropka w kropkę tatuś.
Nic mi nie ubyło.

Na gaz stawiam zawsze trzy gary. Nie ma dnia, żebym im na popołudnie nie zostawiła trzech. Wczoraj zrobiłam ryż z groszkiem i kotlety rybne w sosie pomidorowym. Dzisiaj mają kuskus. Na jutro wstawiłam do wody białą fasolę na odmoczenie, to zrobię ich ulubioną zupę. A na drugie może rybę smażoną z ziemniakami. Wszyscy myślą, że Mas’ud umarł, a ja żyję. Nieprawda! I to jeszcze jaka nieprawda! To Mas’ud żyje, a ja umarłam. Jak odszedł, to ze mną był koniec. Wszystko się dla mnie skończyło. Jego imię zawsze było na ustach wszystkich – Król Falafela. A ja byłam jego Królową. A teraz co? O nim nadal mówią „król”, nikt mu tego nie odbierze, a ja? Co się ze mną stało? Gdzie ktoś dzisiaj powie, że jestem królową czegokolwiek?
Kiedy umiera ci mąż, zaczynają przyłazić i sprawdzać, ile go kochasz. Jak żył, nikogo to nie obchodziło. Mogłaś mu gdakać nad głową, uprzykrzać do obrzydzenia, obgadywać z kim chciałaś, kląć na niego, ile wlezie. Nikt nawet nie cmoknął. Ale jak chłop zemrze, będą ci co pięć minut przychodzić, żeby sprawdzić, czy aby na pewno oddajesz mu należny szacunek. Nagle zamiast jednego człowieka, co z nim żyłaś tyle lat, rano po pogrzebie siedzi ci na głowie sto pięćdziesiąt obcych ludzi. I po co oni tam? Sprawdzają, czy jesteś dla niego dobra. Bardzo są w tym drobiazgowi, już oni się postarają, żebyś się nie pozbierała. Nie zostawią cię ani na moment. Liczą łzy i nastawiają radary: oczy, nosy, uszy – czy przypadkiem się gdzieś nie zaśmiejesz, czy się, broń Boże, nie zaczęłaś perfumować albo ust nie malujesz. Chcą, żebyś się razem z nim do grobu położyła. Jego mają już nieżywego pod ziemią, a ciebie chcą nieżywą na wierzchu.
Jak się jakiś facet na ciebie popatrzy dwie sekundy za długo, zaraz się na niego rzucą, żeby bronić twojego honoru.
A kiedy widzą, że z nóg padasz, ciężko im się robi na sercu. Serce im czernieje. I co zrobią, żeby stało się znowu czyste i lekkie? Leją ci na głowę wiadra swojej litości. Jak wiadro pomyj po myciu podłogi, pełne czarnej wody, taka jest ich litość. Zaleją cię swoją litością, a ich serca znowu staną się czyste. I to jeszcze jak! – czyściuteńkie, gdy sobie pomyślą, jacy to są dobrzy. A ty? Co z tobą? Stoisz tam, przemoczona do majtek, cała brudna od ich czarnej wody.
Ale jak zaczniesz uciekać od litości, to uważaj, żebyś, broń Boże, nie wpadła w słodki ulepek wdowieństwa.
Od pierwszego dnia jako wdowa mówiłam sobie: Simona, nie wolno ci nawet jedną nogą wejść do tego bajora, bo jak tam wpadniesz, to już nie uciekniesz, a one będą cię jeszcze ściągały w dół, w głąb, coraz dalej od ludzi. One, wdowy z naszego miasteczka – to dla nich święto, gdy jest jeszcze jedna. Twój los i ich los – mają taki sam kształt i kolor. Chcą od ciebie tylko jednego – żebyś przychodziła i spędzała z nimi czas, żebyś u nich siedziała i słuchała ich wdowiej filozofii. Przez te sześć lat cały czas się pilnowałam – wszystko tylko nie to. Ciągle muszę uważnie patrzeć pod nogi, żeby przypadkiem nie wdepnąć w to wdówkowe gówno.

Nie mam już siły trzymać rąk w górze dla katiuszy. W życiu dla jednego tylko miałam otwarte ramiona. Teraz już go nie ma, więc mi się zamknęły. Gdzie po nocy chodzi pani Simona? Dokąd ją ciągną jej nogi? Na boisko na obrzeżach miasteczka. W tej okolicy jeszcze nigdy nie spadła żadna katiusza; inszalla* dzisiaj będzie ten pierwszy raz. Pani Simona zdejmuje z ramienia torbę i staje na murawie. Trawa jest sucha, ale całkiem gęsta. Brakuje im wody w tym kraju – ciągle tylko płaczą, jak to wody nie ma, ale na trawę do piłki nożnej to jakoś znajdują. Simona ma szczęście, że dzisiaj nie uruchomili zraszaczy. Gdy tak sobie Simona stoi na tej trawie, szaleństwo wkrada się jej do głowy. Szaleństwo wchodzi przez głowę i otwiera usta, żeby śpiewała: „Czym różni się ta noc od innych nocy?”*. Tym, że we wszystkie inne noce Simona pracuje i pracuje. A w tę noc Simona czeka, aż przyjdzie katiusza i ją zabije. Simona wzywa anioła śmierci, żeby przybył i ją zabrał. Ale anioł nie przybywa. Kto przybywa? Szaleństwo!
Biedne dzieci. Przynajmniej jak im zemrę, będą miały z tego jakiś pożytek. Żeby im chociaż dali trochę pieniędzy za to, że zginęłam od katiuszy. Jak się tu komuś uda umrzeć od Arabów, to czekają na niego królewskie zaszczyty. A jak ktoś zwariuje – to koniec, idzie od razu na całą rodzinę. Kto zechce Eti, jak będą gadać, że matka była machbula*?
(...)