Dziennik Hadriena i Rumianki

1300 kilometrów przez Francję

Rozdział 1

W drogę!

Piątek, 1 sierpnia 2008 r., wieczorem,
Martigné-Briand (departament Maine-et-Loire)
Co za start! Jestem w drodze dopiero od rana, a wydaje mi się,
że starczyłoby mi już materiału na całą książkę. Trzeba powiedzieć,
że początek dnia był wyjątkowo zajmujący, chociaż zaczęło
się źle. Około godziny 9.30, mniej więcej zgodnie z planem,
opuściłem Anjubauderie, gdzie mieszkam, nie wiedząc, że godzinę
później będę musiał wrócić do domu. Miałem poważne
kłopoty z jukami Rumianki. Tylne popręgi ocierały się jej o uda
i stale podchodziły do góry, przez co musiałem je co pięć minut
ściągać w dół. Co więcej, dziennikarze z „Le Courrier de
l’Ouest” bez przerwy szli za mną, uniemożliwiając choćby krótki
postój. Dopiero po ich odjeździe mogłem więc wziąć się do
rzeczy: przywiązałem Rumiankę do słupa telefonicznego, rozluźniłem
popręgi i zsunąłem je możliwie najniżej, żeby były ściągnięte
bardziej poziomo. Kilka metrów dalej uniosły się znów jak
na sprężynach. Nic z tego! Postanowiłem więc opuścić je jeszcze
niżej. Tylko pogorszyłem sprawę. Rumi zniecierpliwiła się
i wskutek jej ruchów juki obsunęły się pod brzuch. Nie muszę
tłumaczyć, jakie to nieprzyjemne dla krowy. Ruszyła więc przed
siebie, bodąc powietrze rogami, rozrzucając wokoło rzemienie

„Le Courrier de l’Ouest”, rozchodzący się w departamentach Maine-et-Loire
oraz Deux-Sevres, to tradycyjna gazeta codzienna mojego regionu.

i sakwy, a ja gapiłem się na to bezradnie. Dokonawszy tego dzieła,
Rumi uznała, że przyjemnie byłoby przejść się w kierunku
pobliskiej szosy na Thouarcé. Oczywiście tam, gdzie jest najbardziej
niebezpiecznie! Na szczęście w ostatniej chwili złapała ją
moja mama. Potem musiałem pozbierać sakwy i rzemyki, które
walały się wszędzie naokoło, i próbować nie tylko je naprawić,
ale i zmienić umocowania popręgów, poprzednio umieszczone
za wysoko. Z pomocą ojca uporałem się z tym w godzinę i wyruszyłem.
Po raz drugi.
Mimo wielu przystanków dotarłem jednak około godziny
19 do Martigné-Briand, gdzie, ledwie zdążyłem odetchnąć, dopadło
mnie dwóch fotoreporterów. Rumi w drugiej części dnia
była raczej grzeczna. Upał mocno ją zmęczył, przez co musieliśmy
zwolnić: kładła się po drodze cztery razy. Zatrzymaliśmy
się w Chapelle-Saint-Martin, gdzie spotkałem kilkoro młodych
ludzi, kąpiących się w towarzystwie mera Martigné. Skądinąd
dziwna rzecz – wszyscy mnie zaczepiają, wołając po imieniu
mnie albo moją krowę. Przynajmniej jedna dobra strona medialnego
natręctwa. W Villeneuve jakiś starszy pan zaproponował
mi wodę dla Rumi, ale najwyraźniej nie chciało jej się pić.
Szkoda, wydawał się taki zadowolony, że może ją napoić. Będę
musiał nauczyć krowę uprzejmości.
Ułożyłem się na materacu w szopie mojego stryjecznego
dziadka, Rumianka odpoczywała w pobliżu na małym skrawku
trawy. Uznałem, że dobrze będzie przespać pierwszą noc koło
niej. Napocząłem ryż, który wziąłem z domu. Jutro mam zamiar
dokończyć dopasowywanie juków i włożyć coś pod rzemienie od
gitary, bo ramiona mam otarte do krwi. Wyjdę więc dość późno,
ale mam czas. Będę musiał również rozwiązać problem racic Rumianki,
bo podkuwacz, który miał przyjść wczoraj, nawalił.

Sobota, 2 sierpnia, godzina 12.30,
na polu między Martigné a Brigné-sur-Layon (Maine-et-Loire)
Tej nocy i z rana wciąż padało. Udało mi się owinąć gąbką rzemienie
od juk i od gitary. Moja stryjenka Mimi podała mi śniadanie
o 8.30 i wyruszyłem w drogę z dwoma niedużymi melonami
i kilkunastu pomidorkami koktajlowymi. Dostałem też maść
na moje poranione ramiona. Dwaj fotoreporterzy, którzy nam
towarzyszyli, opuścili nas całkiem niedawno. W końcu mogłem
zjeść spokojnie. Dzisiaj w menu: pomidory, ryż i dziko rosnąca
marchew, zielona herbata i jeżyny znalezione na miejscu. Bardzo
ładny zakątek: osłonięty, tuż obok maleńkiego stawu. Rumi skubie
trawę w pobliżu, na moment wyjrzało słońce i nas ogrzało –
chwila odprężenia i błogiego spokoju. Nareszcie! Uwolniony od
wszelkiego przymusu, po raz pierwszy czuję, że jestem naprawdę
w drodze. Wolny. Zastanawiam się, jak będzie dalej wyglądała
moja codzienność. Zerwałem kilka witek wierzbowych, żeby
upleść z nich koszyk. Ale to później. Musimy iść.
Tego samego dnia,
wieś Launay w gminie Louresse-Rochemenier (Maine-et-Loire)
Rumianka znowu robiła mi kawały. Po przerwie obiadowej ruszyliśmy
w drogę. Wszystko szło dobrze, atmosfera była swobodna,
może odrobinę za bardzo… Rumi nastąpiła na kawałek
szkła, przestraszyła się nagle i ruszyła biegiem. Myśląc, że jest
uwiązana, zatrzymała się nieco dalej, jak ma w zwyczaju, ale
kiedy zobaczyła, że postronek leży na drodze, od razu zrozumiała,
że jest wolna. No i popędziła w najlepsze. Prosto przed
siebie. A juki kołyszą się niebezpiecznie, w każdej chwili mogą
się zsunąć pod brzuch. I już spada pierwsza sakwa… Widzę, że
za chwilę pękną popręgi. I druga sakwa na ziemi. Na szczęście

trzecia
zaplątuje się między uda Rumi i nie daje jej iść szybko.
A ja biegnę za nią z gitarą na plecach. Rumianka znów się zatrzymuje,
jakby na mnie czekała, ale tylko po to, by czym prędzej,
zanim zdążyłem zbytnio się zbliżyć, ruszyć znowu. Na szczęście
biegnie teraz wolniej, ostatnia sakwa wciąż jej przeszkadza.
Zresztą też w końcu spada. Rumi jakby poczuła ulgę, zatrzymuje
się. Czy na dobre? Zachodzę ją od tyłu, jestem tuż przy niej
i prawie chwytam kantar, kiedy ona znów zaczyna biec. Tym
razem udaje mi się jednak złapać w locie postronek, a kiedy
mówię: „złapać w locie”, nie jest to tylko metafora: musiałem
wykonać skok w chwili, kiedy Rumi startowała. Ona zaś, nim się
poddała, ciągnęła mnie po asfalcie dobre 5 albo 6 metrów. Wyszedłem
z tego właściwie nieźle: otarcie od łokcia do nadgarstka
i podrapane palce. Stan sakw też jest raczej dobry. Rzemienie
juków nienaruszone, zerwane są tylko zaczepy trzeciej sakwy
i pas od pokrowca na gitarę. Mogło być gorzej. Łatając to i owo
sznurkami, zdołałem wszystko umocować na nowo na naszych
grzbietach. I dalej w drogę.
Kiedy teraz o tym myślę, dochodzę do wniosku, że ta przygoda
miała zapewne decydujący wpływ na moje stosunki z Rumianką
i całą naszą wędrówkę. Wlokąc mnie po ziemi, nie spuszczała
ze mnie wzroku i przez tych kilka sekund zrozumiała chyba, że
jest ze mną związana na dobre i na złe. I że wrócimy do domu
dopiero wtedy, kiedy ja tak postanowię.
Zgubiliśmy szlak turystyczny GR3, potem, tuż przed Brigné-
— sur-Layon, znów na niego trafiliśmy. Zatrzymałem się we wsi,
by przywitać się z paroma znajomymi, ale nie było ich. Jakiś
wieśniak dał nam wody do picia. Rumi była naprawdę zmęczona.
Wobec tego zatrzymaliśmy się w przysiółku o nazwie Launay.
Jakiś chłop wskazał nam oborę do zanocowania, ale ledwie przeszliśmy
kawałek drogą, znaleźliśmy się przed trzema zagrodami
dla bydła. Którą wybrać? W jednej miota się cała sfora psów

myśliwskich, która, mam nadzieję, ucichnie, nim zachce mi się
spać… W końcu znalazłem właściwą, a że byłem głodny, zjadłem
dwa melony i trochę ryżu, a także zboża zebranego po drodze
na wielkim, świeżo zżętym polu. Paradoksem współczesnej
mechanizacji jest to, że kombajny zbożowe są bardzo szerokie
i rolnicy, pracując nimi, zostawiają wiele kłosów w narożnikach
pól. Wszystko zważywszy, to nie takie złe. A wyłuskać ziarno
jest bardzo łatwo: trzeba rozetrzeć kłosy na drodze i czekać, aż
wiatr wywieje plewy.
Tej nocy śpię pod namiotem. Mam całe prawe przedramię
w bąblach – skutek ukąszeń komarów wczoraj wieczorem. Na
tę noc – moskitiera obowiązkowa. Koło mnie cielątka tłoczą
się w klatkach tak ciasnych, że ledwie mogą się obrócić. Obok
ich matki zajadają rano, w południe i wieczorem kiszonkę. Rumianka
wyczuła to, ale nawet nie chciała spróbować. No więc,
czy ta moja krowa ma tak źle?
Niedziela, 3 sierpnia, godzina 21.00,
Dénezé-sous-Doué (Maine-et-Loire)
Padało dziś całe rano, a i potem przez cały dzień było pochmurno.
Rolnik, u którego nocowałem, dał mi trochę mleka,
zagotowałem je z zieloną herbatą i cukrem. To mi przypomina,
że nie mówiłem jeszcze o moim codziennym napitku: dzikiej
mięcie. Zbieram ją w rowach, siekam, zalewam wodą, potem
pozwalam jej się macerować przez cały dzień w manierce. To
naprawdę odświeża, chociaż na taką pogodę jak dzisiaj może
nie jest najlepsze.
Ruszając w drogę rano, zauważyłem, że zgubiłem łańcuch
Rumianki, z pewnością podczas wczorajszej ucieczki. Służył
mi do przywiązywania jej na noc. Nie przejmuję się tym zbytnio,
mam postronek tej samej długości. Jest mniej praktyczny,

bo Rumianka zaplątuje w nim nogi i nie mogę jej uwolnić od
kantara, ale nic, jakoś to będzie.
Przeszliśmy mostem nad czteropasmówką. Dziwne doświadczenie,
nie tylko dla nas! Wyobraź sobie, Czytelniku, że siedzisz
za kierownicą, a jakaś krowa przygląda się z osłupieniem, jak
jedziesz! Dla Rumianki też była to premiera: pierwszy raz w życiu
przeszła nad ruchliwą szosą. Dziś również wielu ludzi mnie
rozpoznawało, zatrzymywali się, by pogadać. Niestety, nie mam
czasu rozmawiać ze wszystkimi.
Około 14 przybyliśmy do Philippe’a Thomasa, który zaproponował,
że nas przyjmie u siebie. Ma piekarnię ekologiczną i produkuje
własną mąkę. Byłem bardzo głodny, ale zanim usiedliśmy
do stołu, musiałem trochę zaczekać i zmyć naczynia. Pokazał
mi piec, który sam zbudował z cegieł. Po południu zostawiłem
Rumiankę u Philippe’a, żeby trochę odpoczęła. Wciąż nie rozwiązałem
problemu jej racic: ścierają się za szybko, postanowiłem
więc zabrać się do tego na serio. Pojechałem autostopem do
Dénezé-sous-Doué na dożynki, które tu nazywają się les Métives.
Niedługo przedtem jeden chłopak powiedział mi, że może spotkam
tam jakiegoś podkuwacza. Informacja okazała się błędna,
o czym dowiedziałem się dopiero później, ale tak czy inaczej nie
straciłem czasu. Na festynie ludzie przyglądali mi się pytająco
albo mówili o mnie za plecami, pokazując palcem. Dziwne wrażenie:
czuć się na targu jak bydlątko na sprzedaż… Ale wróćmy
do naszych baranów! Na miejscu spotkałem wiele osób, między
innymi Thierry’ego, zapalonego wolontariusza, który przyjechał
ze swoją klaczą, żeby brać udział w pokazie koszenia na dawną
modłę. Mogłem z nim porozmawiać o kłopotach z racicami Rumianki.
Zdaje się, że uda mi się za jego pośrednictwem zdobyć
klej i grubą gumę. Dostałem też numer telefonu, pod którym
może zastanę specjalistę umiejącego podkuwać woły. Przyjrzę
się temu jutro razem z Thierrym. Wróciłem i naprawiłem
zniszczone rzemienie od sakw, zastępując nity śrubkami. Teraz
się trzymają, chyba nawet lepiej niż przedtem. Ach, tak, zapomniałem…
Jutro muszę koniecznie zrobić pranie.
(...)