Długi taniec za kurtyną

Pół wieku armii radzieckiej w Polsce

Wizowska i Szymanik nie postawili, na szczęście, na patetyczne tony i jednostronne zaciekłe szukanie politycznej sprawiedliwości […] Z jednej strony mamy przerażające historie o gwałtach radzieckich żołnierzy na terytorium Polski czy ukraińską artystkę targaną wojennym wirem razem z czerwonoarmistami. Z drugiej strony są opowieści o przedsiębiorczych Polakach i radzieckich żołnierzach, którzy przez cały okres stacjonowania na naszym terytorium wojsk zza wschodniej granicy prowadzili na dużą skalę handel wymienny [...] Zdecydowanie nie ma więc mowy o monotonii w „Długim tańcu za kurtyną”.

Znakomicie skonstruowany reportaż.

Książka Julii Wizowskiej i Grzegorza Szymanika (…) jest zbiorem reportaży ukazujących losy zwykłych ludzi.

To historia blisko 50-letniego pobytu Sowietów na terenie Polski.

To świetnie napisany, pasjonujący książkowy reportaż ze wspomnień, emocji oraz perspektywy (głównie) żołnierzy Armii Radzieckiej stacjonujących Polsce, w tym w Legnicy, przez blisko pół wieku.

Książka pomoże zrozumieć, dlaczego dzisiejszy Rosjanin tak bardzo wierzy w potęgę swej armii. I co byłby w stanie dla utrzymania jej wielkości zrobić.

Ten zdolny dziennikarski duet, mający świetne rozeznanie w tematach dotyczących byłego Związku Radzieckiego wziął na swój reporterski warsztat dzieje wojsk radzieckich na terenie Polski. Z racji przyjętej formy, historię poznajemy przez pryzmat zwykłych ludzi, obywateli byłego ZSRR służących bądź pracujących na terenie jednostek. Ważnym jest również fakt, że pojawiają się tu również relacje Polaków mających do czynienia z radzieckimi żołnierzami.

Przeszłe i teraźniejsze tajemnice jednostek radzieckich zostały przez Wizowską i Szymanika dokładnie prześwietlone, ale istotą tej książki pozostaje coś innego, a mianowicie uczynienie ze stanu zawieszenia, jakim była obecność wojsk radzieckich w Polsce, historii pełnych indywidualnych, jednostkowych, ludzkich tragedii. I nie tylko tragedii.

Autorzy dotarli nie tylko do byłych wojskowych, którzy stacjonowali w Polsce, ale też do ich rodzin (…) W tej książce stają się oni ludźmi, a nie tylko potworami, którzy zniewalali nasz kraj.

Zmysły Szymanika i Wizowskiej wydają się wyostrzone na takie właśnie symboliczne obrazy. Szybkie błyski metafor. Czasem jakieś zdanie wypowiedziane przez bohaterów. Anegdotę. Jest ich w „Długim tańcu za kurtyną” mnóstwo i sprawiają, że książkę połyka się za jednym posiedzeniem.

Książka ta będzie też dobrym przewodnikiem dla pokoleń, które czasów komunizmu pamiętać nie mogą. W końcu długi taniec z radzieckim sąsiadem wywarł ogromny wpływ na obecny kształt naszego państwa, warto więc o nim pamiętać.

Szymanik i Wizowska ogromną reporterską pracą zapełniają kolejną białą plamę polskiej historii współczesnej.

Książka dwojga młodych autorów opisuje wzajemne relacje [Polaków i Rosjan], opierając się przeważnie na wspomnieniach Polaków oraz Rosjan i przedstawicieli innych narodowości, żyjących na terenie byłego ZSRR.

[Autorzy] odwiedzili miejsca, w których były garnizony, rozmawiali z Rosjanami, którzy w nich służyli, wysłuchali opowieści Polaków, którzy mieszkali obok. Wyłonił się z tego wielowymiarowy obraz: konfliktów, przemocy, niechęci, ale też – o dziwo - współpracy, przyjaźni, a nawet miłości.