Ciao amore, ciao

Morderstwo w Rzymie

„Ciao amore, ciao” jest opowieścią w najlepszym wydaniu, szczególnym rodzajem opowieści, która tchnie życie w suche dokumenty i sprawia, że z każdą stroną przybliżamy się niepokojąco do bohaterów tej historii. […] Tylko literatura potrafi tak dobitnie ukazać, że granica, po której poruszają się Foffo i Prato, pogrążeni w mizerii i słabnącym blasku Rzymu – czyli świata – jest tą samą granicą, po której my sami poruszamy się każdego dnia.

Rzym u Lagioi wibruje, jest wspaniały i hipnotyczny, melancholijny i przejmujący, wręcz uzależniający, ale także bezlitosny i odpychający, brudny i prostacki, chaotyczny i niemoralny. Obraz zaś, który rysuje się na tle tego miasta, przeraża, ponieważ sprawia, że to, co nie do pomyślenia, staje się możliwe, ponieważ pokazuje nam, jak wielopostaciowe i zaraźliwe może być zło, ponieważ rzuca nam w twarz bolesną prawdę: wszystko jest podatne na zepsucie […].

Literatura, w przeciwieństwie do złego dziennikarstwa, nie zna potworów – „potwór” daje pociechę, oznacza, że my, ludzie, nigdy nie będziemy tacy jak on, tymczasem tutaj wszystko jest ludzkie. Świat, w którym rodzice nie znają swoich dzieci, świeża romantyczna miłość (jak ta łącząca Lucę Varaniego i jego dziewczynę) może opierać się na kłamstwie, a mroczne obsesje działają z niebywałą precyzją – taki jest nasz świat.

Lagioi udało się opowiedzieć o najmroczniejszej rzeczywistości, znaleźć odpowiednie słowa, aby ją opisać, a także pozwolić nam wejść do umysłów morderców. Nie po to, aby im wybaczyć. To nie do nas należy. Po to, aby móc ich zobaczyć.

Zabójstwo Luki Varaniego było głośnym wydarzeniem, a Nicola Lagioia napisał o nim książkę, poruszając się na granicy reportażu i powieści, puszczając oko do Trumana Capote’a i używając hipnotycznej prozy. Rezultatem jest ambitna, a mimo to popularna książka, która przemawia do czytelnika bez sztuczek, ale z narracyjną biegłością. Grzebie w czarnej duszy bohaterów, ale nie wchodzi przy tym na ambonę.

Są książki, które – podobnie jak opisywane w nich wydarzenia – okazują się dla czytelnika doświadczeniem ekstremalnym. Jedną z nich jest „Ciao amore, ciao” Nicoli Lagioi, podróż do wnętrza koszmarnego morderstwa Luki Varaniego […].