Czas Kondora

Jak Pinochet i jego sojusznicy zasiali terroryzm na trzech kontynentach

PIERWSZA WOJNA Z TERRORYZMEM

Tego pogodnego wrześniowego poranka w 1976 roku Orlando Letelier, wpływowy były ambasador Chile w Stanach Zjednoczonych, zginął na rondzie Sheridana przy waszyngtońskiej „alei ambasad”, rozerwany przez eksplozję zdalnie sterowanej bomby umieszczonej w jego samochodzie. Zaledwie kilka miesięcy wcześniej jeden ze szwadronów śmierci działających w Argentynie uprowadził i zamordował byłego prezydenta Boliwii oraz dwóch czołowych przedstawicieli urugwajskiej emigracji politycznej. Tropieni i zabijani byli również liderzy ugrupowań partyzanckich z Chile i Urugwaju ukrywający się nielegalnie w Argentynie. Do europejskich stolic wysyłano specjalne grupy zabójców, polujące na latynoamerykańskich uchodźców, którzy znaleźli tam schronienie. Celem jednej z takich operacji miał być nawet amerykański kongresmen.

W krótkim okresie kilku lat zadziwiająco wielu byłych prominentnych polityków lub wojskowych z krajów Ameryki Południowej padło ofiarą zamachów lub stało się celem nieudanych prób zabójstwa. Osoby te łączyło jedno: sprzeciwiały się rządom antykomunistycznych dyktatur wojskowych w tamtym czasie sprawujących władzę w większości krajów Ameryki Południowej i znalazły schronienie za granicą, sądząc, że tam będą bezpieczne. Niektóre z nich w ramach działalności politycznej lub militarnej same używały przemocy. Wśród ofiar tych ataków były jednak również bardzo szanowane i cieszące się znakomitą reputacją postaci, które uważano za potencjalnych kandydatów do objęcia władzy po obaleniu rządów wojskowych i przywróceniu demokracji – co, jak sądzono – prędzej czy później musiało nastąpić. Wszystkie junty wojskowe rządzące w Ameryce Południowej doszły do władzy dzięki silnemu poparciu Stanów Zjednoczonych. Owe reżimy nawiązały wkrótce bliską współpracę w zakresie zwalczania swoich lewicowych i demokratycznych przeciwników, podejmując wspólnie Operację Kondor.