Jael Neeman, Byliśmy przyszłością
- Kurier
- 11,79 zł
- paczkomat
- 12,70 zł
- poczta
- 12 zł
- odbiór osobisty (Warszawa)
- 0 zł
- pliki
- 0 zł
Ruch kibucowy to jeden z najbardziej fascynujących fenomenów współczesnej historii – od początku XX wieku rozsiane po całym Izraelu niewielkie, kilkusetosobowe wspólnoty próbowały wcielać w życie idee równości, wolności i sprawiedliwości społecznej, rezygnując z własności prywatnej, indywidualizmu, a także „burżuazyjnych” więzi rodzinnych. Jednak wychowane w kibucach dzieci po latach powiedzą, że były ofiarami złożonymi na ołtarzu ideologii.
Jednym z dzieci kibucu była Jael Neeman. Jej książka opowiada o doświadczeniach kilkudziesięciu tysięcy jej rówieśników. Nie przez przypadek autobiograficzne „ja” zastąpione jest przez „my”. „Mówiliśmy w liczbie mnogiej. Tak się urodziliśmy i tak rośliśmy” – pisze Neeman. Dzieci mieszkały we wspólnych, koedukacyjnych pokojach, razem się uczyły, pracowały w gospodarstwach dziecięcych, wspólnie odkrywały seks, miłość, przeżywały pierwsze zawody i rozterki.
Byliśmy przyszłością nie jest rozprawą naukową. Nie jest też rozliczeniem z bolesną przeszłością. To piękna, pełna emocji opowieść o dzieciństwie i dojrzewaniu w świecie przesiąkniętym ideologią, która zaczęła walić się pod własnym ciężarem.
-
Wiele lat temu, zaraz po wyjeździe z PRL, spędziłem w jednym z kibuców Doliny Jezreel kilka cudownych miesięcy. Ówczesny kibuc zachwycił mnie swą prostotą, pięknem, złudną równością i naiwną wiarą w lepszy świat. Gwałtowny wyjazd pozostawił po sobie niedosyt i nieugaszoną tęsknotę. Czytając „Byliśmy przyszłością” Jael Neeman, przeżyłem swoiste déjà vu; ze zdwojoną mocą wróciły dawne zapachy i krajobrazy. Jael Neeman napisała książkę niezwykłą; wzruszającą autobiografię, pełną czaru, przewrotnego humoru i autoironii. Jest to przejmujący pamiętnik dorastającej dziewczyny, a także historia wzlotu i upadku pewnej idei, która może od samego początku skazana była na klęskę.
-
Jak to jest, kiedy się jest w liczbie mnogiej? Dzieci kibucowe wychowywały się razem, bez rodziców, których mogły tylko odwiedzać, i same tworzyły swoje własne, odrębne społeczności. Wspomnienia Jael Neeman to opowieść o dorastaniu nie tyle nawet w zbiorowości, ile jako zbiorowość. Jest to też historia kibucu w Galilei i galeria zamieszkujących go fascynujących indywidualności: kibuc nie ujednolicał, lecz uwspólnotowiał. Jest to wreszcie historia o stawaniu się jednostką i rozstaniu ze wspólnotą: ruch kibucowy współtworzył Państwo Izrael, lecz współcześnie zmarniał i uwiądł. Ale nade wszystko jest to opowieść o wrażliwej dziewczynie, dorastającej w świecie, który jej samej, dziś dorosłej kobiecie, wydaje się bajeczny i odległy, jak bajeczne i odległe jest każde szczęśliwe dzieciństwo
-
Bardzo trudno jest pisać o kibucu, nie domagając się zadośćuczynienia, nie poddając się zgorzknieniu, nie popadając w cynizm. Na tym właśnie polega cudowna złożoność tej książki. (…) Kibuc, słusznie zresztą, nie jest przedstawiony jako porażka, lecz jako tragedia. I jak każda tragedia, również ta miała w sobie wiele naiwności, wolności i czystości – obok wszystkich swoich patologii.
-
W swojej wspaniałej książce Byliśmy przyszłością Jael Neeman opowiada historię swojego dzieciństwa, która jest zarazem historią prywatną i historią zbiorową.
-
Ta książka to także próba zrozumienia pokolenia założycieli kibuców, twórców odważnego eksperymentu społecznego, który ostatecznie się nie powiódł. Oni sami i ich dzieci zapłacili za to wysoką cenę. I oto Jael Neeman zwraca się do nich otwarcie, mówi o tym, co ją wtedy raniło, lecz także o tym, że wspomina swoje dzieciństwo z czułością.
-
Jael Neeman napisała wspaniałą książkę. Jest artystką ’chłodnego’ języka, mistrzynią niedopowiedzeń.
-
To książka o marzeniu, które próbowano wcielić w życie. Wedle tego marzenia świat miał być lepszy, ludzie zaś dostąpić szczęścia, budując nową formę własności, rodziny, szkoły, nowe zasady wzajemnych relacji, stosunku do pracy i własnych potrzeb czy wychowania.
-
„Byliśmy przyszłością” Jael Neeman powinno się czytać przede wszystkim jako przykład relacji „dzieci drugiego pokolenia” – potomków tych, którzy przeżyli Holocaust.
-
Jael Neeman spędziła w kibucu pierwszych dwadzieścia lat swojego życia. Napisana przez nią książka to fascynująca i poruszająca opowieść o życiu w utopijnym, zaprogramowanym świecie, w którym nie ma miejsca na indywidualizm.
-
Jael Neeman i jej rówieśnicy mieli być pokoleniem Nowych Ludzi. Nadzieją. Zmianą. Twardą podstawą nowego systemu. „Byliśmy przyszłością” to historia ich dzieciństwa i dorastania, kształtowania się postaw i myśli, które mimo starań socjalistycznego porządku nie dały się podporządkować.
-
„Byliśmy przyszłością” to nie tylko osobista historia, to także opowieść o doświadczeniu pokoleń Izraelczyków pracujących wytrwale nad budową własnego kraju, o działaniu wyjątkowej organizacji społecznej, o relacjach między jednostką a kolektywem.
-
Jael Neeman udało się opisać życie w „ideologicznej dekoracji” w taki sposób, że pokazała zarówno jego piękno, jak i absurd. Z sentymentem, ale i krytycznym dystansem. Oczywiście stoi za tym literacki talent autorki.
-
„Byliśmy przyszłością” jest niczym pamiętnik napisany przez jedno ze zunifikowanych dzieci z „Nowego wspaniałego świata”. Jednak w przeciwieństwie do Huxleya, Jael Neeman opisuje swoje dzieciństwo w utopii zrealizowanej, w świecie kibucowej „nowej wiary”.
-
Samoświadomość godna podziwu. Piękny i wyrafinowany tekst. Zatrważająca i potrzebna lektura.
Wydanie I
- Kategoria: Literatura faktu
- Seria wydawnicza: Historia
- Tłumaczenie: Agnieszka Jawor-Polak
- Data publikacji: 11 września 2012
Okładka miękka, foliowana ze skrzydełkami
- Wymiary: 133 mm × 215 mm
- Liczba stron: 224
- ISBN: 978-83-7536-444-6
- Cena okładkowa: 34,90 zł
E-book・Byliśmy przyszłością
- ISBN: 978-83-7536-459-0
- Cena okładkowa: 27,90 zł