Antologia to hołd złożony polskiej szkole reportażu, zbiór prezentujący jej najlepszych twórców, tych najsławniejszych i tych niesłusznie zapomnianych, a wspólnie tworzących reporterską historię XX wieku. Na dwa tomy zebrane przez Mariusza Szczygła składa się sto najciekawszych, najlepszych i najgłośniejszych polskich reportaży opublikowanych pomiędzy 1901 a 2000 rokiem.
Antologia powstała pod opieką rady programowej złożonej z wybitnych reporterów i literaturoznawców. Tworzą ją Hanna Krall, Małgorzata Szejnert, prof. Kazimierz Wolny-Zmorzyński, Elżbieta Sawicka.
Tom 1: 872 strony
Tom 2: 960 stron
Długo wyczekiwana, w nowoczesny sposób zapowiadana na Facebookowym profilu, potrzebna i konieczna, monumentalna, doskonale przygotowana, fascynująca – w końcu ma swoją premierę!
Antologia również zadowoli każdego czytelnika. I tego, co lubi tematy wielkie z historią w tle (np. zabójstwo Narutowicza, publiczne palenie książek po dojściu Hitlera do władzy czy bombardowanie Madrytu podczas wojny domowej). I tego, który woli zapis codzienności, nieraz w jej koślawych odmianach. Tego, co ceni styl oszczędny, i takiego, który preferuje niestroniący od przymiotników. Tego, co woli trzymać się kraju, i tego, którego pociągają podróże (np. Rosja, Indie, Czeczenia, Kongo). Bieda, przestępczość i wojna. Śmiech i łzy. Zjawiska normalne i paranormalne. Słowem — całe bogactwo życia.
Ukazanie się tej długo wyczekiwanej antologii śmiało może kandydować do miana najważniejszego wydarzenia literackiego 2014 roku. Nie będzie też przesadą stwierdzenie, że fani polskiego reportażu otrzymali wreszcie swoją Biblię.
Czytanie tego wszystkiego było niezwykłym przeżyciem. Ani letnim, ani zimnym, ani nie wyciskającym łez w prosty sposób.
„100/XX …” to nie tylko fascynujące studium Polski na przestrzeni 100 lat zapisane w reportażach, ale także obraz świata widzianego oczami Polaków. Autorzy/autorki poruszają typowe dla tego gatunku tematy, takie jak: bieda, niesprawiedliwość, wojna. Przede wszystkim jednak wskazują między wierszami na to, co jest prawdziwym motorem działania każdego reportera – ciekawość innego. Może być to więc inny człowiek, inne życie, ale i inne miejsce.
Najbardziej zaskakujące były pierwsze reportaże, pisane jeszcze pod zaborami, ponad sto lat temu.
Bezprecedensowa i szalenie ważna publikacja, a do tego bardzo pięknie i starannie wydana.
Warto poznać te obrazy, utrwalone ślady minionego wieku. Warto odbyć podróż do innego czasu, przestrzeni, a nawet świadomości. Bo czy czytanie reportaży nie przypomina przymierzania okularów, przez które dotąd ktoś inny oglądał rzeczywistość?
