Skrawki dla Iriny

Gdy po pracy idę przez rynek, odwracają głowy. Dlaczego tak mnie nienawidzą? W szynku żaden nie przysiądzie się do mnie. Może to we mnie jest wina, może to ja chłodem jestem i wszystkich zrażam do siebie, kto wie? Bywało, że odwracałem się do nich plecami, siadałem gdzieś w kącie i rzeczywiście mówiłem do siebie, żeby tylko nikt się nie dosiadł, żeby nikt nie zechciał naruszać toku mojego myślenia, bo lubię pić piwo i wpatrywać się w światło okna, a do tego rodzaju spoglądania w pustkę nikogo nie potrzebuję, szczególnie tych, co to wszystko wiedzą, tych, co umieją tylko o sobie opowiadać. Po co mi ludzie, którzy nie umieją słuchać, którzy tylko swoje o sobie, a gdy ja chcę się odezwać, głosy się podnoszą, by mój nie mógł się przebić. Bo kogo obchodzi, że muszę  ciężko pracować, że macham łopatą jak ten głupi, przewalam hałdy żwiru, a przecież nikt mnie za to nie chce pochwalić, nikt tego nie docenia. Nikt nie chce słuchać moich narzekań, a gdy zaczynam wspominać o naprawianej drodze, to zaraz słyszę, że to normalne, nic w tym niezwykłego, wszyscy pracują. Powinienem słuchać tego, co inni mają do powiedzenia, bo są mądrzejsi, bardziej doświadczeni. A ja mam się wstydzić tego, kim jestem? Jak długo jeszcze dam radę to znosić? Przecież już dawno powinienem wyjechać z tego miasteczka, urządzić się gdzieś, gdzie będę mógł bez lęku zaznaczyć swoją odrębność wobec innych. Co prawda moja samotność tutaj aż tak bardzo mi nie doskwiera, nawet wówczas, gdy dosiądzie się taki do stolika i dalej o sobie gada, ile to on dzisiaj musi zrobić, gdy tylko dopije piwo, zaraz wróci do siebie, żeby krzewy aronii posadzić, posprzątać, pozamiatać. A gdy ja chcę coś powiedzieć, bo przecież też mam coś do powiedzenia, chociażby to, że zajmuję się produktami fantazji, myśli, wspomnień, że mogę być kimkolwiek, gdziekolwiek, robić cokolwiek i mieć cokolwiek, to zaraz zostaję przekrzyczany, bo Nikodem, emerytowany nauczyciel gimnastyki, pragnie szybko dopić piwo, żeby zaraz wrócić do ogrodu, do swych grządek, do swych przetworów, dzieci przyjadą z wielkiego miasta, by je zabrać ze sobą, przez jakiś czas będą mieć w słoikach wszystko to, co najlepsze. Nikodem przygotowuje dla dzieci zapasy żywności na kolejną zimę, codziennie napełnia słoiki przeróżnymi owocami, warzywami.

Samotny jestem, gdy tak siedzę na wprost Nikodema – nie umiem otworzyć się na jego sposób myślenia, dużo zależy od modulacji jego głosu. Samotny jestem w kolejce po cztery plasterki kiełbasy wiejskiej – przede mną i za mną ludzie, którzy pamiętają czas, kiedy nie było nieba nad głowami, i samotny jestem z twarzą w lustrze, gdy tak wymachuję brzytwą. Samotny jestem w łóżku, na spacerze, w myśli, w mowie i uczynku. I samotny, gdy piję kawę ze śmietanką, herbatę z cytryną, nierzadko też kompot. Samotnie rąbię drwa na opał, nakładam węgiel do wiader, samotnie cofam się pół kroku i patrzę gdzieś w dal, nie zwracając na nikogo uwagi. W samotności umyka mi coś najpiękniejszego na świecie. W samotności ślepnę, tracę węch, biorę prysznic. Takie chwile już się nie powtórzą w towarzystwie. W samotności mówię do siebie, cierpię i się trwożę. 

Przy Rozalce także czuję się samotny, bo ona nic ciekawego nie chce mi powiedzieć, nie mówi do mnie, nie odzywa się. Odpowiada tylko na moje pytania, i to bardzo oszczędzając słowa. Kiedy tak siedzi obok mnie, przytulać się chce, moją samotność obłaskawiać. Tuli się, gdy ja pragnę słyszeć jej głos, mowy jej chcę, przemów, ust, słów, języka. Lecz Rozalka nie potrafi osadzać frazy w innych frazach. Kwestia abstrakcji, dalekiej przyszłości czy przeszłości schodzi na dalszy plan. Mówi krótkimi prostymi zdaniami. Jej historia ogranicza się do tego, co pamięta z wczorajszego dnia. Patrzy na mnie, uśmiecha się, siada mi na kolanach, gładzi mnie po włosach, nic nie mówiąc, słowem się nie  odzywając. Czyżby nie miała nic do powiedzenia? A Pisarz martwy pośród kwiatów, wieńców. Co Rozalka ma z tym wydarzeniem wspólnego? Dlaczego nic nie chce powiedzieć, zwierzyć się? Jeśli sama nie powie, nie będę pytał. Na pewno kiedyś wszystko się wyjaśni. Przecież toczy się śledztwo w tej sprawie.

Osoby zainteresowane przedrukiem tego lub innego fragmentu książki prosimy o kontakt z działem promocji: julita@czarne.com.pl.