Oto początek naszej historii

Opowiadania wybrane

Mamy więc łudzącą przesłonę zwyczajności, niepozorne sytuacje nabierające niespodziewanej wagi. Mamy fabuły czasem rozbudowane, a czasem bardzo ascetyczne.

Większość opowiadań Wolffa jest zapisem czegoś, co się nie udało. Nieudane przyjaźnie, nieudane polowania, nieudane konferencje i rozmowy kwalifikacyjne, nieudane poszukiwania mieszkania i nieudane riposty w nieodpowiednich okolicznościach (takich jak napad na bank). Powstaje z tego swoista kronika życiowych klęsk. I zapewne w wielu wypadkach taka kronika stanowiłaby prozę przygnębiającą i ponurą, ale nie tym razem. Tutaj chroni nas język, całe frazy Tobiasa Wolffa przeciwdziałają poczuciu klęski, stanowią schron przed światem, który nam nie wyszedł.

„Oto początek naszej historii” Tobiasa Wolffa to rewelacja!

Przeczytajcie więc kilka wspaniałości, zachwyćcie się zwykłym życiem. Pan Krzysztof Umiński pięknie nam to przełożył, a Wydawnictwo Czarne wydało w swej świetnej serii.

Ame­ry­kań­ski brud­ny realizm (dir­ty realism) był w latach 70. i 80. wyra­zem bun­tu prze­ciw post­mo­der­ni­zmo­wi, któ­ry osią­gnął już wszyst­ko, co naj­lep­sze i powo­li opa­dał w nużą­cy beł­kot. Dziś ten sam brud­ny realizm sto­so­wa­ny w nad­mia­rze spra­wia, że pro­za współ­cze­sna sta­je się coraz bar­dziej męczą­ca. W tym tomie mamy kon­wen­cję wyde­sty­lo­wa­ną, a świe­żą jesz­cze i atrak­cyj­ną. Wcho­dzi bez popitki.

Klasyk, ale wciąż krzepki i żywy. Mentor dla wielu na odcinku formy małej – nauczyciel, znawca, praktyk. Nie jest chyba skandalistą i przez duże media nie jest uznawany za gwiazdę. Niewykluczone, że to opanowany, mądry człowiek unikający zgiełku. Szczęśliwie też nie zniosło go – jak na przykład Saundersa – na ambonę. [...] Polecam.

Solidna, wspaniała amerykańska robota. […] Tobias Wolff jest wybitnym pisarzem.

Wydaje mi się, że ta książka jest dla wszystkich tych, którzy mają jakiś sentyment do amerykańskiego pejzażu i takiego rodzaju klimatu, który pamiętamy z filmów z lat 70. czy 80.

[...] Tobias Wolff jest zawodnikiem wagi superciężkiej - jego short stories zebrane w tomie „Oto początek naszej historii” w przekładzie Krzysztofa Umińskiego to proza wyśmienita, a co najmniej trzy opowiadania [ze zbioru] w moim przekonaniu sięgają poziomu arcydzieł.

Niedopowiedzenia, brutalny realizm, bezwzględność wobec bohatera, skupienie na przeciętnych ludziach w przeciętnych dekoracjach. A wszystko to wśród fajerwerków konstrukcyjnych, których nie powstydziłby się David Foster Wallace. Wolffowi udaje się odnaleźć swoistą trzecią drogę: zebrać to, co najcenniejsze w dawnym ascetycznym realizmie oraz nowszym rozbuchanym postmodernizmie.

Choć Wolff wpisuje się w tradycję amerykańskiego realizmu (od Sherwooda Andersona po Alice Munro), jego proza nosi także ślady refleksji filozoficznej. Opowiadania nie oferują łatwych odpowiedzi, ale jak każda dobra literatura, stwarzają przestrzeń do zadawania fundamentalnych pytań. „Oto początek naszej historii” to zbiór literacko znakomity: dojrzały, przejmujący, niepozorny i pełen wewnętrznej siły. To proza najwyższego rzędu. Pisana nie po to, by imponować, ale by dotykać.

To proza, która nie tyle opowiada historie, ile je przeżywa - razem z nami. Jak stwierdził George Saunders, „ależ mamy szczęście, że istnieje ktoś taki”.

Jeśli jesteś amerykańskim pisarzem i na podstawie twoich wspomnień powstaje film z gwiazdorską obsadą, a twoją postać gra młody Leonardo DiCaprio – masz powody do zadowolenia. Tobias Wolff ma ich jednak znacznie więcej – każde z 18 opowiadań zaprezentowanych w tomie „Oto początek naszej historii” mogłoby posłużyć za kanwę scenariusza filmowego lub filmowej noweli, każde wrzuca nas w inny – zawsze dopracowany i wiarygodny – świat zwykłych ludzkich spraw i emocji. Zwykłych, ale wciąż zajmujących i poruszających, oddających atmosferę drugiej połowy XX wieku w Stanach Zjednoczonych w pigułce.

Wolff urzeka, o czymkolwiek pisze. Dla każdego tematu znajduje najwłaściwszą formę. Z każdej, najbanalniejszej nawet sytuacji, potrafi wydobyć całą jej głębię filozoficzną. Pod tym względem jego opowiadania przypominają arcydzieła malarstwa : pokazują jedną chwilę wyjętą z czyjejś egzystencji, pokazują ograniczoną czasowo i przestrzennie sytuacje, a przy tym przekonują, że jest to sytuacja w jakimś sensie filozoficznie brzemienna. Ta chwila, kiedy zepsuł ci się samochód. Ta chwila, gdy oglądasz z matką mieszkanie na wynajem. Ten moment, gdy w kawiarni podsłuchujesz czyjąś rozmowę. To jest właśnie twój wielki zakręt egzystencjalny.