Marakesz

MOI OSOBIŚCI FRYZJERZY

W kuchni było stare radio. Dawało się złapać tylko jedną stację: Bratysławę. W pudle tak rzęziło, że jak człowiek chciał czegoś posłuchać, musiał ucho przyłożyć do głośnika.
Była niedziela i nadawali bajkę. Mama gotowała obiad, a ja stałem na łóżku z uchem przy aparacie, słuchając opowieści o pięknej księżniczce, dzielnym królewiczu i o dwunastogłowym smoku, który chciał się z nią żenić, ale królewicz go pokonał.
Telewizor był popsuty. Już prawie pół roku.
Mama dogotowała niedzielny obiad.
Ojciec wrócił z kościoła: kroczył przez podwórze w kapeluszu, z uroczystą miną.
— Idziemy się strzyc — powiedział.
Mama ubrała mnie odświętnie. Strzyżenie to nie byle co. To obrzęd.
Było piękne majowe przedpołudnie. Ojciec wziął mnie za rękę i poszliśmy drogą, potem przez kładkę na rzece, a później ścieżką przez zarośla ciągnące się wzdłuż Udawy. Wreszcie wyszliśmy na drogę po drugiej stronie rzeki.
— No to jesteśmy — powiedział ojciec. — Widzisz tego psa? Wujek mówi, że jest bajkowy.
— Nie wierzę — odpowiedziałem.
Wujek PP, inaczej Pawlinko-Welias już czekał na dworze.
— To nie wierzysz, że jest bajkowy? — spytał, a ja się zawstydziłem. — Zawsze, gdy jest bajka, przychodzi do mnie, ogląda, a potem idzie na dwór i wraca dopiero, jak jest coś podobnego.
— Mamy popsuty telewizor — odrzekłem.
— No, chodź do środka — powiedział. — Idziemy się strzyc.
Wszedłem do przedsionka i aż mi dech zaparło — tyle poroży jeszcze w życiu nie widziałem.
— Podobają ci się? — spytał.
— Hej.
Posadził mnie na stołku bez oparcia, w przedsionku, a sam z ojcem rozparł się w kuchni. Wujek nalał po pucharku.
— Domowa — powiedział.
Wypili.
Wujek nalał jeszcze po jednym. Ojciec zapalił papierosa. Dobra jest — pochwalił. A wujek: Malinówka. Jakiś czas rozmawiali o wypalaniu palinki, a ja siedziałem posłusznie w przedsionku, oglądałem rogi i czekałem na koniec świata.
Wreszcie Pawlinko-Welias wstał, wyjął z kredensu miskę, grzebień i maszynkę. Wokół szyi zawiązał mi ręcznik, który tak śmierdział, że aż mnie mdliło, a gdy położył mi na głowie miskę, myślałem, że ze strachu zwariuję.
— Za duża — stwierdził i przyniósł mniejszą.
I zaczął. Trwało to nieskończoność, zanim ostrzygł mi pół głowy. Przy tej czynności „najlepszy fryzjer świata” po wielekroć zawadzał swą mechaniczną maszynką o obrzeże miski, a ja zgrzytałem zębami. Słuchając hałasu maszynki na mojej głowie, czułem, jak na cuchnący ręcznik spadają piękne jasnozłote włosy. Wujek sapał nade mną, pomrukiwał, podskakiwał, klął, a ojciec ze śmiertelną powagą siedział za stołem i obserwował ten cyrk.
Po niekończącej się męce, gdy myślałem, że dłużej już nie wytrzymam, wujek poszedł do kuchni, by nalać sobie i ojcu.
— No. Jeszcze trochę i fajrant — powiedział.
Chciało mi się płakać.
Wujek poprosił ojca o papierosa, zaciągnął się i zaczął wychwalać to, czego już dokonał. Stary Danwel tylko potakiwał. Przyznał wujkowi, że jest najlepszym fryzjerem na świecie.
Pawlinko-Welias, wyraźnie uskrzydlony pochwałą, znów wyskoczył zza stołu, chwycił maszynkę i kontynuował.
Strasznie chciało mi się płakać.
Maszynka nieustannie uderzała w miskę. Aż zęby cierpły. Gdy myślałem, że już za chwilę rozbeczę się jak maluch, wujek wyprostował się, stanął na palcach i zaczął się kołysać. I spytał, czy chcę, by mi wyrecytował bajkową piosnkę. Odrzekłem, że tak, a wówczas on wyprężył się jeszcze bardziej i coraz bardziej się kołysząc, z maszynką w dłoni zaczął:

Oj dana, dana,
siostro, żabko kochana,
skoro zmarł nam brat kamarat,
musim płakać już od rana -
ja i ty, ja i ty,
gorzkie łzy,
oj dana...

Strzyżenie drugiej połowy już nie trwało tak strasznie długo, a wujek był ze swej roboty wyraźnie kontent.
— No i co powiesz, Janosz?
Wyglądało, że i ojciec był zadowolony. Paląc kolejnego papierosa, z uznaniem pokiwał głową. Wujek nalał po pięćdziesiątce.
— Baba ją pędziła — wyjaśnił. Ojciec spytał, ile jest dłużny, a wujek tylko machnął ręką.
— Jak się przypadkiem spotkamy w karczmie, co jest pewne, to mi postawisz — powiedział. W domu zasiadła komisja oceniająca w składzie: moja mama, Maria Danwelowa i moja siostra Ancza.
Siostra była przerażona zębami, jakie mi wujek powycinał.
Mama zaraz ojcu napyskowała, że pozwolił ostrzyc mnie według miski, kiedy teraz już się tak nie robi.
— Najważniejsze, że przy okazji żeście sobie pochlali, a że chłopak wygląda jak straszydło, to nieważne! — krzyczała na ojca, który odrzekł, że w moim wyglądzie nic złego nie widzi.
Znów byłem bliski płaczu.
Przy obiedzie komisja postanowiła, że ojciec musi znaleźć innego mistrza, żeby mi te zęby zlikwidował, a Pawlinko-Welias więcej mnie strzyc nie będzie(...)