Wszystkie moje rewolucje

[...] to przede wszystkim powieść o poszukiwaniu własnej tożsamości. Wrażliwa i wnikliwa narracja daje autorce pretekst do krótkiej lekcji historii Iranu, zupełnie zresztą niewymuszonej.

„Wszystkie moje rewolucje” to pozbawiona patosu opowieść o kluczowych momentach irańskiej historii, polityki i kultury.

To książka dla każdego. Zarówno pasjonata kulturą Iranu, czy szerzej – Bliskiego Wschodu, jak i każdego, kto chciałby zgłębić zakamarki kobiecej duszy.

Ta powieść jest tyglem, w którym przeplatają się tematy związane z historią Iranu, osobistymi doświadczeniami emigracji, seksualnością, konsekwencjami rewolucji nie tylko społecznych, ale również osobistych, prywatnych. […] Przez to, że porusza wiele wątków, można się w niej zanurzyć, czerpiąc garściami z doświadczeń ludzi, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju.

Négar Djavadi połączyła literaturę faktu z literaturą piękną, fikcję z historią, by napisać powieść o losach swojego kraju i swojej rodziny. Jest w niej pradziadek i jego ponad 50 żon, jest ormiańska babcia wróżąca z fusów, jest ojciec opozycjonista, który - walcząc z szachem - staje się ofiarą rewolucji, którą sam wzniecił. Są w końcu siostry, które dorastają we współczesnej Francji. "Wszystkie moje rewolucje" to opowieść o wymazywaniu czyichś śladów z historii - taki los spotyka nie tylko świeckich intelektualistów, którzy byli architektami rewolucji zagarniętej potem przez ajatollahów, ale także wszystkie irańskie kobiety.

To książka o tożsamości rozumianej jako ciągły ruch o zawiłej trajektorii. O sile, która wnika w ciało właśnie poprzez snutą opowieść.

Od „Wszystkich moich rewolucji” nie sposób się oderwać. Tak bliska - bo pisana przez Francuzkę, a jednocześnie tak daleka kulturowo - bo irańskiego pochodzenia. Ta dwoistość jest największą siłą publikacji. Pociąga. Tak jak bogate dziedzictwo Iranu.

Warto dać się ponieść tej słodko-gorzkiej powieści.

Narratorka i bohaterka powieści, Kimja Sadr, jest w tym samym wieku co autorka i częściowo ich losy są podobne, ale to nie jest powieść autobiograficzna. Chyba najbardziej w tej części, która dotyczy wcześniejszego życia jej rodziny w Iranie. I ta wydała mi się najciekawsza.

Myli się jednak ten, kto spodziewa się sagi o pokoleniach zniewolonych kobiet i wygnanych dysydentów. Owszem, nie brak tu refleksji o patriarchalnej kulturze i (dez)integracji w nowym środowisku, ale „Wszystkie moje rewolucje” to przede wszystkim wciągająca, wartka akcja. Autorka […] potrafi budować napięcie.

Kimja [bohaterka książki] zwraca się często do „zachodniego czytelnika”, ujawnia przed nim tajemnice obyczajowości, rytuałów, nakazów i zakazów, wyznaczających rytm życia w jej ojczyźnie, ale opisuje też paradoks wygnania, życia wiecznie gdzieś pomiędzy. Najlepsze, co może z tego wyniknąć, to porywająca opowieść.

„Wszystkie moje rewolucje” to powieść głęboko humanistyczna, oswajająca wszelką inność, pokazująca, jak trudno niekiedy pogodzić się z własną tożsamością, a co dopiero odkryć ją przed innymi. „Wszystkie moje rewolucje” to istny konglomerat zagadnień i fabuł, mieści w sobie elementy powieści historycznej, psychologicznej analizy, silne akcenty społeczno-polityczne z domieszką sensacji i głęboką nutą orientalnego posmaku.

Négar Djavadi zachwyca i wzrusza nieustannym przeplataniem się perskich baśni, historii Iranu z brutalną rzeczywistością, co pokazuje jak wielką moc ma opowieść, która pozwala przetrwać, daje siłę, aby poradzić sobie w najtrudniejszych momentach w życiu.

To uniwersalna historia o potrzebie wolności, przynależności i odwagi bycia sobą – nawet w obliczu nieustannych przeciwności. To książka, która zmusza do refleksji nad tym, co znaczy być wolnym i jak wielką wartość ma prawo do wyrażania własnej tożsamości. Polecam ją każdemu, kto chce zrozumieć, jak historia, polityka i życie prywatne splatają się w nierozerwalną całość, oraz jak daleko może sięgać siła ludzkiego ducha.