Rozmowa o fenomenalnym optymizmie. W każdych warunkach, także w obozie koncentracyjnym. O tym, że człowiek umie przetrwać bardzo wiele i że do końca może pozostać młody. Alicja Gawlikowska-Świerczyńska – lekarka, była więźniarka obozu w Ravensbrück – w wieku dziewięćdziesięciu dwóch lat opowiada o swoim życiu. To niezwykły dokument, a zarazem porywająca opowieść o życiu kobiety silnej, odważnej i niezależnej.
Alicja Gawlikowska-Świerczyńska urodziła się w 1921 roku w Warszawie. Gdy miała dwanaście lat umarła jej matka. Gdy miała szesnaście lat – zmarł jej ojciec. Gdy miała osiemnaście lat – wybuchła wojna. Działała w konspiracji. Po wpadce trafiła na pół roku do więzienia na Pawiaku, a potem na cztery lata do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Po wojnie została lekarką: pulmonologiem i anestezjologiem. Pracowała kilkadziesiąt lat.
To jest dokładnie to, czego nam trzeba w dzisiejszych trudnych czasach. To rozmowa o tym, jak czerpać radość i nadzieję nawet w sytuacjach beznadziejnych.
Wydawać by się mogło, że wywiad Dariusza Zaborka z więźniarką obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, nadal pracującą lekarką pulmonologiem i anestezjologiem, okaże się przede wszystkim kolejnym świadectwem bezmiaru okrucieństwa okresu II wojny światowej. Tak jednak nie jest.
„Byłam w piekle? Ja wolę mówić inaczej. Można powiedzieć, że było trudno, że człowiek ciężko pracował. Obóz nie był przyjemnością jednak z tą nieprzyjemnością trzeba było walczyć”.
Co wynosimy z rozmowy prowadzonej przez Dariusza Zaborka? Nie — nie tanie epatowanie wojennymi okrucieństwami, choć czytamy także o nich. Ale Świerczyńska nie chce nas zatruwać swoim cierpieniem. Wręcz przeciwnie — chce uczyć żyć!
„Czesałam ciepłe króliki” — papierek lakmusowy poziomu naszego optymizmu, siły naszej psychiki. — Nie mogę. — Nie potrafię. — Nie wytrzymam. Jak często zdarza się nam to powtarzać? Alicja Gawlikowska-Świerczyńska ciepło i z dystansem konfrontuje czytelnika z tym, co trudne, zaraz potem serwując ozdrowieńczy detoks. Zamykamy książkę, wstajemy z fotela i... może nie od razu zmieniamy całe swoje życie, na dobry początek — nastawienie.
Wiele osób dziękuje za „Śmierć pięknych saren” Oty Pavla, którą notorycznie polecam jako najbardziej antydepresyjną książkę świata. Wreszcie po dziesięcioleciach pojawiła się inna, która dorównuje jej swoją siłą. „Czesałam ciepłe króliki”, wydana przez Czarne.
[...]to książka, która podnosi na duchu. Ja na pewno będę do niej wracać: choćby po to, by po raz kolejny przeczytać, że „z każdej sytuacji można wyciągnąć pozytywne wnioski. Może to być korzyść dla charakteru. [...] Człowiek może stać się silniejszy psychicznie. Może chcieć to oddać innym”. Polecam wszystkim, malkontentom także – a może im zwłaszcza.
To tekst niedługi, ale niezwykle ważny. Wiele osób po jego przeczytaniu może zmienić podejście do życia, do świata, do tego, co jest naprawdę ważne, a czym być może wcale nie należy się przejmować.
Jest coś krzepiącego w fakcie, że Polacy wykupili książkę, której bohaterką jest nie celebrytka, ale anonimowa starsza lekarka. To nie tylko kwestia błyszczących niebieskich oczu na okładce i intrygującego tytułu. Okazuje się, że chcemy słuchać starych ludzi: chcemy, żeby opowiedzieli nam o rzeczach najtrudniejszych. Może nie zdążyliśmy zapytać o nie własnych dziadków, może nie mieliśmy odwagi. Czasem łatwiej sięgnąć po książkę niż po telefon.
Znajdziemy tu rozmowy na temat codzienności obozowego życia, powojennych realiów w Polsce, leczeniu gruźlicy u partyjnych i niepartyjnych, seksie, przyjaźni i królikach. Dariusz Zaborek stawia przemyślane pytania, a Alicja Gawlikowska-Świerczyńska udziela niezwykle mądrych odpowiedzi. Czysta przyjemność lektury i świetna okazja do autorefleksji.
