Trudno sobie wyobrazić pejzaż polskiego miasta bez blokowisk. Trójmiejska Zaspa, wrocławski Nowy Dwór czy wreszcie warszawskie pasmo Ursynów-Kabaty. Zgodnie z polityką urbanistyczną ówczesnych władz, osiedla miały odciążać centrum aglomeracji, tworzyć odrębne struktury społeczne i zapewniać powierzchnię do życia dla setek tysięcy mieszkańców.
Ursynów Północny zaprojektowano jako jedną z ostatnich gigantycznych inwestycji budowlanych tego typu. Powstał w całości z wielkiej płyty, a pierwsi mieszkańcy wprowadzali się do swoich M w 1977 roku. Z czasem zazieleniony, ożywiony przez działania artystów, animatorów i subkultury młodzieżowe zyskał opinię „najbardziej ludzkiej sypialni Warszawy”.
Lidia Pańków w swoim debiutanckim reportażu Bloki w słońcu prowadzi czytelnika labiryntem ursynowskich uliczek, tłumacząc, co łączy dzielnicę z hasłami architektury modernizmu, dlaczego ursynowscy architekci nie lubili Le Corbusiera i jak udało im się przemycić do projektu idee eksperymentu społecznego czasem graniczącego z futurologią. Autorka kreśli historię dzielnicy, przywołując prywatne opowieści mieszkańców i twórców Ursynowa, pokazując czytelnikowi, jak się na tym blokowisku zgubić i odnaleźć.
W reporterskiej biografii Lidii Pańków pt. "Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego" osiedle oceniane do dziś przez warszawiaków jako jedno z lepszych miejsc do życia odzyskuje indywidualną tożsamość.
Lidia Pańków w swym reportażu zabiera nas w podróż po najsłynniejszym polskim osiedlu konceptualnym. „Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego” to opowieść o idei, ludziach i miejscu.
Pasja. To słowo pojawia się dość często w poświęconej Ursynowowi Północnemu książce "Bloki w słońcu". To może zaskakiwać: bo gdzie pasja na osiedlu bloków z wielkiej płyty? Lidia Pańków potrafi jednak o nim opowiedzieć tak, że jej książkę czyta się jak powieść sensacyjną.
To fascynujące studium budowania dzielnicy z duszą, organu, który płynnie stał się częścią stołecznego organizmu.
Już od pierwszych stron czuć, że autorka ma za sobą sporo przejrzanych źródeł, drobiazgowe poszukiwania i niezliczoną ilość przegadanych godzin z mieszkańcami. Historia jednego z warszawskich osiedli powstałych niejako na zamówienie została ujęta w kilku kontekstach: historycznym, architektonicznym, kulturowym i kulturotwórczym, a nawet muzycznym.
Dziennikarka Lidia Pańków napisała błyskotliwy reportaż o miejscu i niezwykłych osobowościach z nim związanych.
To takie reportażowe oswojenie blokowiska - nawet w betonowej dżungli jest dusza.
Budowę osiedla śledzimy od ,,dziur w ziemi", więcej - od rozbiórek podmokotowskich chałup. Poznajemy architektów, ich ambicje i ograniczenia. Oraz 45 lat ursynowskiej mitologii. Trudno się oderwać.
Wielkie idee zderzyły się z socjalistyczną biurokracją, brakami w dostawie materiałów budowlanych, niedoróbkami, prowizorką. A punktem wyjścia było marzenie o połączeniu nowoczesności z tradycją, o miejscu, w którym tysiące ludzi znajdą nowy dom i nie będą czuć się obco. (...) To książka o tym śnie.
Przyjrzyjcie się zatem, jak od podstaw powstawała dzielnica Ursynowa.
Kto przyczynił się do jej rozkwitu ? Gdzie znajduje się miejsce splendoru i zarazem demokratyczny zakątek rekreacji? Gdzie jest jej centrum? Czym jest „różowy słoń”, a czym prywatna wypożyczalnia książek?
Jakich muzyków przyciągnął Ursynów? Odpowiedz na te i inne pytania znajdziecie w książce.
Autorka, ceniona dziennikarka, tym razem zagląda w twarz blokowiska (...). Lidia Pańków wpisuje tę historię w losy ludzi - zarówno mieszkańców, jak i architektów. Wyszło więcej niż interesująco. Nie tylko dla fanów architektury.
Autorka przedstawia blokowisko z różnych punktów widzenia: wypowiadają się twórcy i mieszkańcy, dzięki czemu otrzymujemy zróżnicowany obraz, pokazujący jak śmiałe i nowoczesne założenia architektoniczno-urbanistyczne przegrywały z budowlaną rzeczywistością PRL-u. Warto przeczytać.
Książka "Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego" nie przypomina nudnego wywodu o historii budowy prefabrykowanych bloków. Jest barwną i wciągającą opowieścią o marzeniach, ideałach, o architekturze potrafiącej poprawiać życie i o tym, jak życie wypełnia architekturę. Autorka głosami współtwórców Ursynowa oddała ducha tej wyjątkowej dzielnicy.
Jest to plastyczna i sugestywna opowieść, w której zwykłe ścieżki dla pieszych przypominają raczej strumienie górskie, place zabaw zamieniają się w Dziki Zachód z indiańskimi tipi, a niedokończone i wiecznie remontowane wejścia do metra są tajemniczymi wąwozami pełnymi przygód.
Książkę Lidii Pańków z pełnym przekonaniem mogę polecić zarówno wytrawnym varsavianistom, jak i osobom dopiero stawiającym pierwsze kroki w poznawaniu historii naszej stolicy. Praca ta będzie też niezrównanym źródłem informacji oraz pozycją obowiązkową dla osób zainteresowanych procesami urbanistycznymi epoki PRL.
Jest to opowieść porywająca (...). Autorka stworzyła wielowymiarową i życzliwą panoramę tej części Warszawy oraz jej mieszkańców.
Lidia Pańków prowadzi badania przede wszystkim w terenie: nie zamyka się w archiwach, chodzi „po ludziach”, puka od drzwi do drzwi, wzbijając kurz z wycieraczek i uruchamiając rzężącą maszynerię wind, którą podróżuje między piętrami. Staje się medium osiedli. Finalnie okazuje się bowiem, że nie ma jednego Ursynowa.
