Krew i burza

Historia z Dzikiego Zachodu

Kit Carson słynął z tego, że był człowiekiem czynu, a nie słów, a do sytuacji dostosowywał się z wrodzoną łatwością. Prawie wszyscy, którzy go znali, zauważali tę jego cechę. Lekarz wojskowy, podróżujący kiedyś z Carsonem, odnotował jego „przenikliwość i bystrość” oraz „bezzwłoczność w działaniu”. Kiedy Kit opowiadał historyjki ze swojego życia, jego ulubioną frazą było „no i tak zrobiłem”. Te słowa wypowiadał z taką łatwością, jakby po prostu stwierdzał oczywisty fakt. Stanley Vestal, jeden z jego wczesnych biografów, zauważył, że Carson ciągle używał sformułowania „postanowiłem ich zaatakować, no i tak zrobiłem”, często zamykając je w jednym zdaniu. „Dla Kita – pisał Vestal – podjęcie decyzji i jej wdrożenie były dwoma krokami jednego procesu”.

Mimo że w gorącej chwili próby Carson potrafił być niezwykle pewny siebie, cechowały go też poważne wątpliwości i słabości. Głęboko wstydził się swojego analfabetyzmu i próbował go ukryć za wszelką cenę. A nie potrafił nawet się podpisać. Dokumenty długo poświadczał zwykłym „X-em”, aż w końcu nauczył się pisać „C. Carson”. Czasem wychodził na jaw jego kompleks niższości – manifestujący się instynktownym szacunkiem dla kulturowo wyrafinowanych mężczyzn ze Wschodu, obdarzonych większym intelektem i lepiej ustosunkowanych niż Carson. Ulegając czarowi takich ludzi, Kit wydawał się zadowolony statusem wiernego pomocnika, a nawet, można by powiedzieć, pomagiera. Kiedy ludzie, których uważał za lepszych od siebie, wydawali mu rozkaz, on go po prostu wykonywał – bez zadawania pytań i szczęśliwy, że może pomóc.

Jednym z takich ludzi był John C. Frémont. Niezwykle inteligentny, choć o wątpliwej moralności, Frémont był też uderzająco przystojny. Miał jastrzębią twarz, czarną brodę i szalone spojrzenie proroka. Za tajemniczymi oczami czaiła się wola zdobywcy, który widział siebie kroczącego po ścieżce chwały wiodącej do o wiele większej fortuny niż ta, jaką zdawały się zapowiadać jego przyrodzone zdolności. Inaczej niż pozostali topografowie służący w wojsku Frémont nie ukończył West Point. Tak naprawdę nie ukończył nawet studiów wyższych. Z uniwersytetu w Karolinie Południowej wyrzucono go za „notoryczne zaniedbania”. Był też bękartem – synem francuskiego wędrownego artysty. Urodził się w Savannah, a wychował w Charleston. Był w dużej mierze samoukiem, który pasjonował się botaniką, cieszył się reputacją uwodziciela i miał nieznośną skłonność do melodramatyzowania.

Frémont miał też istotną zaletę. Był mężem Jessie Benton Frémont, ukochanej córki senatora Toma Bentona. Dzięki ciągłemu wsparciu teścia zdobył imponujący zestaw zleceń na eksplorację wielkich pustkowi Dzikiego Zachodu.

Jego pierwszym zadaniem – latem 1842 roku – było naniesienie na mapę i opisanie fragmentu Szlaku Oregońskiego biegnącego aż do Przełęczy Południowej leżącej w dzisiejszym stanie Wyoming. Szlak Oregoński był nową drogą dla powozów, która w Kansas odbijała od Szlaku Santa Fe i pięła się na północny zachód, przez Góry Skaliste do Oregonu (będącego wtedy terytorium oficjalnie okupowanym zarówno przez Wielką Brytanię, jak i Stany Zjednoczone). Amerykańskie wyprawy osadnicze, skuszone doniesieniami o żyznej glebie zalegającej w dolinie Willamette, coraz bardziej tłoczyły się na tej krętej i nierównej drodze.

Była to trasa niepewna, poznaczona niebezpiecznymi odnogami, które mogły wywieść na manowce, a do tego słabo poznana i niedokładnie naniesiona na mapy – i to zarówno jeśli idzie o informacje dotyczące źródeł wody, jak i dotyczące plemion indiańskich. Prawdę mówiąc, Szlak Oregoński nie budził grozy tylko u ludzi o nerwach ze stali.

Dlatego decydenci pragnący przesunąć granice Stanów Zjednoczonych na zachód postanowili coś z tym fantem zrobić. Senator Benton i inni, którzy chcieli zachęcić Amerykanów do wyruszenia na nowe terytoria, zdawali sobie sprawę, że tym, czego osadnicy najbardziej potrzebowali, była porządna mapa i przewodnik – coś w stylu podręcznika użytkownika – które poprowadziłyby ich jak po sznurku do ziemi obiecanej.

Zadanie stworzenia tego wszystkiego przypadło pierwszej wyprawie Frémonta.

Przygotowując się do podróży w Saint Louis, Frémont poznał Kita Carsona. Spotkali się na parowcu pływającym po Missisipi. Carson miał wtedy trzydzieści dwa lata i po wielu latach traperki w Górach Skalistych odwiedzał w Missouri rodzinę.