Choć w kulturze popularnej większą sławę zdobyli Apacze, Siuksowie czy Szejeni, to Komancze, znakomici jeźdźcy i genialni wojownicy, stworzyli najpotężniejsze indiańskie imperium w Ameryce Północnej, powstrzymali hiszpański napór z Meksyku i francuską ekspansję z Luizjany. Przez kilkadziesiąt lat prowadzili wojnę z białymi Amerykanami, opierając się ich kolonizacji. Historia zapamiętała Komanczów przede wszystkim jako okrutnych najeźdźców i łupieżców, jednak Gwynne rysuje bardziej złożony i bogaty obraz tego ludu.
Imperium księżyca w pełni to nie tylko porywający opis dziejów Komanczów; to także szereg znacznie bardziej intymnych historii – Ranalda Slidella Mackenziego, wybitnego przywódcy wojskowego, najbardziej bezwzględnego i skutecznego przeciwnika Indian, Cynthii Ann Parker, słynnej „białej squaw”, która porwana w dzieciństwie przez Indian, zakochała się potem w jednym z nich, urodziła mu dzieci i nigdy nie pogodziła się z tym, że zmuszono ją do powrotu do świata białego człowieka, a wreszcie Quanaha Parkera, jej syna, wojownika, przywódcy, biznesmena, zręcznego polityka i rzecznika swego ludu, być może najbardziej fascynującego człowieka, który kiedykolwiek przemierzał Wielkie Równiny.
Dla tych, którzy zaczytywali się w dzieciństwie w opowieściach o Indianach, mam dobrą wiadomość: powrót jest możliwy. Ta książka, choć historyczna i faktograficzna, została napisana przez kogoś, kto naoglądał się westernów i spędził mnóstwo czasu na lekturach Coopera i innych. Jeszcze słychać tętent koni i świst wypuszczanych strzał, a stronice tak szybko przemykają między palcami, jak stada cwałujących bizonów.
Dużo akcji, lecz jeszcze więcej wiedzy. O Komanczach wiedziałem dotąd tyle, co napisał Karol May: że byli „okrutnymi i tchórzliwymi” wrogami ukochanych Apaczów, że na pustyni, gdy brakło wody, pili krew kojotów. Gwynne odsłania dzieje jednego z najpotężniejszych plemion Wielkich Równin, opowiada fascynująco o jego wielkości i upadku, a także o jego największym wodzu Quanahu Parkerze, synu białej kobiety i Indianina. Świetna lektura świetnie przetłumaczona i opracowana.
"Imperium księżyca w pełni" jest jak objawienie. Ta lektura zostawi na waszych dżinsach kurz i krew.
Gwynne dał nam bogaty, żywy, szczegółowy opis ważnego okresu historii Stanów Zjednoczonych i dwóch wielkich ludzi: Quanaha Parkera i Ranalda Slidella Mackenziego, których zmagania odcisnęły na tej historii niezatarte piętno.
"Imperium księżyca w pełni" rozszerza pojmowanie tego, co to znaczy być Amerykaninem.
Ta książka o wojnie jest równocześnie historią dwóch narodów, które usiłują utrzymać kontrolę nad własnym losem, sięgając po wszelkie dostępne środki. W Quanahu Parkerze Gwynne znalazł doskonałe narzędzie do przedstawienia tej historii.
S.C. Gwynne w „Imperium księżyca w pełni” opowiada fascynującą historię Komanczów, nieprzejednanych wojowników, genialnych jeźdźców i strategów walki partyzanckiej, którzy opierali się białej inwazji przez ćwierć tysiąclecia.
"Imperium" to nie tylko wybitna literacko próba uchwycenia specyfiki upadku kolosa na glinianych nogach, jakim było "państwo" Komanczów, ale ogólny zapis kresu kultur autochtonów północnoamerykańskich.
(...) S.C. Gwynne – amerykański dziennikarz i pisarz – kreśli barwną historię ludu, który trwale wpłynął na historię Ameryki.
To książka, od której nie sposób się oderwać.
Tych 500 stron to dzieło fascynata z literackim i reporterskim zacięciem.
Rysując obraz Komanczerii, Gwynne wprowadza nas w Conradowską „grozę grozę” – w samo jądro ciemności.
Gwynne napisał książkę wybitną, która, choć historyczna i pełna detalu, niesie czytelnika jak mustang po preriach.
„Imperium księżyca w pełni” to rzecz jedyna w swoim rodzaju, rzetelne opracowanie i zawadiacka powieść o wielkich awanturnikach zarazem. To także traktat o człowieczeństwie.
(…) „Imperium księżyca w pełni…” to książka na wagę złota. To poważne, naukowo udokumentowane opracowanie napisane jednak w fascynujący sposób – książkę czyta się jak dobrą powieść.
Opisując historię Komanczów, finalista Pulitzera skupia się na indywidualnych losach mieszkańców pogranicza. I daje brutalną kronikę na miarę Cormaca McCarthy’ego.
Lepiej napisanej książki o Indianach ze świecą szukać. S.C. Gwynne, utytułowany amerykański dziennikarz, z pasją opisuje dzieje Komanczów – ludzi nieugiętych, dumnych, doskonałych wojowników zamieszkujących Wielkie Równiny XIX-wiecznej Ameryki Północnej.
Gwynne odmalowuje bowiem dzieje Komanczów imponująco i z niemal epickim rozmachem. Autor jest dziennikarzem, nie zaś historykiem czy antropologiem, dlatego jego dzieło, oparte przecież w pełni na faktach, lepiej postrzegać jako fresk historyczny (...).
To doskonała, świetnie przełożona i opracowana przez Bartosza Hlebowicza opowieść, którą – mimo drastycznych fragmentów – pochłania się z zapartym tchem od pierwszej do ostatniej strony.
„Imperium księżyca w pełni” pozwala nie tylko zapoznać się z historią Komanczów, ale także spojrzeć na losy Indian z nowej perspektywy.
[...] To szeroka refleksja o przemijalności i kruchości ludzkich imperiów, która pozwoli Wam przenieść się na Wielkie Równiny i zobaczyć je z nowej perspektywy.
Ta książka to prawdziwa perła non-fiction.
