Z Bernardem nie można się było nudzić. Po aryjskiej stronie i na aryjskich papierach ukrywały się dwie dziewczyny, pracowały i mieszkały u nieświadomych tego ludzi. Zajmowały się wypiekaniem ciastek, które potem jedna z nich (druga była pokojówką) sprzedawała, krążąc po warszawskich mieszkaniach. Kiedy nie udało się jej sprzedać wszystkich ciastek, przed samą godziną policyjną wpadała do znajomych i je w nich wmuszała. Te niesprzedane ciastka najczęściej zjadał Bernard.

Z Bernardem wiążą się dziesiątki często dramatycznych sytuacji, które za sprawą jego pogodnego usposobienia, ale również błyskotliwego refleksu i temperamentu nabierały z pozoru zabawnego, wręcz komicznego charakteru, chociaż tak naprawdę pokazywały jego zimną krew i odwagę. W getcie, a jeszcze bardziej po aryjskiej stronie, wychodzenie na ulicę było dla Bernarda bardzo niebezpieczne. Jego twarz i potężną sylwetkę znała cała Warszawa, bo Bernard dowodził przed wojną akcjami milicji PPS i Bundu. Nie można było wiedzieć, czy ktoś, kto go rozpozna, nie współpracuje z Niemcami. Dlatego nosił długą, bujną, skrywającą twarz brodę. Kiedy na skutek donosu stracił mieszkanie, wprowadził się do dziewczyn wypiekających ciastka. Gospodarze nie mieli prawa o tym wiedzieć, więc zamieszkał u nich pod łóżkiem. Czasem jednak musiał wyjść do łazienki. Pewnej nocy, kiedy się tam skradał, podłoga mocniej zaskrzypiała i wyrwany ze snu gospodarz wybiegł z sypialni na korytarz. Na widok wielkiego chłopa z długą, rozwianą brodą zaczął krzyczeć: „Zjawa, zjawa brodata w moim domu!”. Po chwili do męża dołączyła przerażona żona, ale Bernard już odzyskał formę i zwrócił się do niej serdecznie: „Bardzo przepraszam szanowną panią, ja się tu zakradłem, żeby podziwiać pani słynną urodę!”. Pocałował ją w rękę i pobiegł prosto do ubikacji.

Takich historii można opowiedzieć wiele. Ale chcę tu przede wszystkim powiedzieć, że Bernard Goldsztajn był osobą bardzo ważną. Jednak nie dlatego, że pełnił jakieś ważne funkcje w żydowskim życiu partyjnym i związkowym, nie dlatego nawet, że tak skutecznie zajmował się obroną ludności żydowskiej przed antysemickimi ekscesami oraz komunistycznymi rozłamami niszczącymi ruch robotniczy, ale przede wszystkim dlatego, że był człowiekiem dobrym i wrażliwym, czułym dla każdego krzywdzonego. Szczególnie dobitnie mogliśmy się o tym przekonać w getcie, kiedy służył pomocą i radą wszystkim głodnym, niezaradnym, nieumiejącym się odnaleźć w nowej tragicznej rzeczywistości. Dla niektórych ludzi jego troska stała się darem życia. Dzięki niemu się uratowali. Niektórym bojowcom i działaczom politycznym pomógł przetrwać trudne czasy wojenne i psychicznie, i fizycznie.

Mimo grożącego mu niebezpieczeństwa Bernard zawsze mówił, że woli myśleć o pięknych dziewczynkach niż o tym, że ktoś go wyda. W getcie szukali go Niemcy, po aryjskiej stronie nieraz groziła mu denuncjacja, a po wojnie, kiedy Niemcy odeszli, komuniści polowali na niego tak wytrwale, aż go wreszcie złapali. UB miało go już w swoich łapach i wyglądało na to, że zaraz przekażą go NKWD. I nagle, zupełnie nieoczekiwanie, pilnujący go strażnik otworzył drzwi i okładając niemal na oślep, właściwie wykopał z posterunku, prosto na ulicę. Nie wiadomo, kim był ten strażnik. Przypuszczam, że kimś, kto znał Bernarda z tego, że służył pomocą ludziom.

Postawa Bernarda Goldsztajna niech będzie przykładem dla tych, którzy znaleźli się w opałach, niech będzie dla nich wzorem, jak się zachować w trudnych, a nawet ekstremalnych sytuacjach, i jak udzielać pomocy wszystkim potrzebującym.

Osoby zainteresowane przedrukiem tego lub innego fragmentu książki prosimy o kontakt z działem promocji: zofia@czarne.com.pl.