Południe

Tarzan cierpi na czerwonym śniegu

Jak informacja o jej znalezieniu wydostała się na zewnątrz? Tego
nie wie nawet Sal Lou, jej ojciec. Zresztą – co to za głupie pytanie?
Sal ma teraz większe zmartwienia. Nie zastaję go w domu,
jego syn miał wypadek, samochód zderzył się z ciężarówką wiozącą
drewno, bale zmiażdżyły chłopaka, z którym jechał. Syna
zamknęli w areszcie i żądają trzech tysięcy dolarów kaucji. Sal
właśnie wrócił i jest załamany. Trzy tysiące dolarów dla policjanta,
który ma dwadzieścia pięć dolarów emerytury miesięcznie,
a w domu dwanaścioro gąb do wyżywienia! W tym ją.
No więc, jak ta informacja wydostała się na świat? Trudno
odgadnąć. Jednak kiedy dzieje się coś takiego, jest sensacja. Podobne
dzieci nazywa się czasem dzikimi. Byli nimi oczywiście
Remus i Romulus, Kamala i Amala, hinduskie siostry znalezione
w 1920 roku i również wychowane przez wilczycę, czy Natasza
Michaiłowa, która do piątego roku żyła z gromadą psów i chodziła
na czworakach.
Cały świat obiegły sensacyjne nagłówki: Tarzan żyje!, Jungle
Lady z Kambodży, Po osiemnastu latach odnaleziono w dżungli
dziewczynę! I się zaczęło. Nalot największych stacji telewizyjnych,
naukowców i autorów kultowego przewodnika „Lonely
Planet”. Wszyscy chcą sfotografować, sfilmować i dotknąć. Jak
to możliwe? Dziewczyna osiemnaście lat w dżungli? Sama? Ze
zwierzętami?

Sprzeczności

Rozmawiamy przy ławie na podwórzu. Ktoś leży na hamaku, ktoś
coś skubie, gdaczą kury. Myślałem, że to wioska w sercu dżungli,
a tu asfalt, samochody, sklepy. To właśnie w miejscowości
Oyadao mieszka najsłynniejsza Kambodżanka.
Byłem sceptycznie nastawiony do tej historii. Policzyłem, że
w dżungli spędziłem w życiu łącznie około ośmiu tygodni i nie
jestem w stanie uwierzyć, że drobna dziewczyna przeżyła w tym
zielonym bagnie osiemnaście lat. Poza tym słońce za tropikalną
śreżogą świeci tak mętnie, jakby zaraz miało zgasnąć, jestem
otępiały i wszystko się do mnie klei. Droga ze stołecznego Phnom
Penh do prowincji Ratanakiri zajmuje dwanaście godzin, z czego
ostatnie po dziurawym, gliniastym trakcie, który w szczycie pory
deszczowej zamienia się w coś, co miejscowi nazywają czerwonym
śniegiem. Koła grzęzną w błocie. Banlung, siedemnastotysięczna
stolica prowincji, zostaje odcięta od świata.
– Mógłbym ją zobaczyć? – Podnoszę się.
– Chodźcie na górę – zaprasza Soni, jej siostra.
Chata stoi na wysokich palach. Drewniane schody skrzypią,
kiedy wchodzimy do ciemnego pomieszczenia na górze.
– To ona – Sal ściera pot z czoła.
Mija mi zmęczenie, rozszerzają się źrenice.
Ciemno. W rogu pokoju stoi drewniana rama łóżka. Obok
chyba jakaś mata. W samej ramie na podłodze leży kobieta.
Jedna noga wyprostowana, druga zgięta w kolanie, twarz zasłonięta
ręką. Czarne włosy, śniada, półnaga.
Powiedziano o tej historii bardzo dużo. Tak dużo, że zaczęły
się piętrzyć sprzeczne informacje. Jedni mówili, że dziewczynę
znaleziono na polu nieopodal wsi, inni – że w lesie; jedni, że
miała oczy czerwone jak wilk i poruszała się na czworakach,
inni – że wcale nie. A wszystko to powtarzały najważniejsze
światowe media.

Fakty

Trzeba ustalić pierwsze fakty: kiedy i jak zaginęła?
1989 rok, Kuk Phnong, wioska w prowincji Ratanakiri przy
granicy z Wietnamem. Kambodża na dobre ugrzęzła w wojnie
domowej. Ledwie dziesięć lat temu skończył się terror Czerwonych
Khmerów, którzy zaminowali kraj i prowadzą teraz
działania partyzanckie. W kraju buszuje bandyterka, korzystając
do woli z chaosu i bezprawia. Mnożą się porwania i morderstwa.
Ośmioletnia Rochom Pingieng jest pogodną i uśmiechniętą
dziewczynką. Śpiewa, pięknie rysuje i uwielbia wycinać kwiatki
z papieru. W najlepsze bawi się z rodzeństwem. Dlatego ma
blizny na lewej ręce: brat kiedyś przypadkiem ją skaleczył.
Razem z resztą dzieciarni pasie bydło na łąkach na skraju
dżungli. Nie robiłaby tego, gdyby nie umarła jej młodsza siostra.
Pogrzeb w Kambodży to nie byle co: trzeba „zachować twarz”
i wyprawić uroczystość z rozmachem. Dlatego ojciec ostatnio
cały czas łowi ryby albo płucze złoto, musi spłacić pochówek.
Poprosił Rochom, żeby przez jakiś czas zamiast niego zajęła się
bydłem. W południe dzieci chowają się w bambusowej chacie
na łące, by przeczekać największy skwar. Tamtego dnia jeden
z chłopców zauważa przez okienko, że od stada odłączył się
bawół. Wysyła za nim Rochom. Czekają. Nie wraca. Zaczynają
jej szukać. Znajdują tylko ślady, które giną w błocie.
Czy to możliwe? Spróbuję odpowiedzieć w ten sposób: po kilkunastu
krokach w równikowej gęstwinie bez GPS‑a
i kompasu
kompletnie tracę orientację.
Zaczęły się poszukiwania. Rodzice próbują wszystkiego. Wróżki,
magowie, ofiary ze zwierząt. Ile?
– Dwa byki. I świnie. Ale świń tyle, że ich nie zliczę. I kury –
wspomina Sal Lou.
Po roku rezygnują. Dwa lata później przenoszą się do Oyadao.
Trzeba ustalić kolejne fakty: kto, kogo i gdzie znalazł w 2007
roku. Ojciec mówi, że dziewczynę znaleźli w buszu mężczyźni
z pobliskiej wioski.
Jedziemy.
Droga do Tein zabiera motorem około pół godziny. Zaraz za
Oyadao skręcamy w czerwoną ścieżkę wijącą się przez dżunglę.
Wreszcie mam okazję się jej przyjrzeć. Jest inna niż w Afryce
i Amazonii: bardziej soczysta, gęsta. Niższe piętra zajmują splątane,
zielone zasieki, których wycinanie maczetą musi oznaczać
gehennę.
Zmierzcha, gdy dojeżdżamy do celu.
– Możesz go zapytać o tych ludzi? – proszę Bonę, mojego
tłumacza, napotykając pierwszego człowieka.
Zamieniają parę zdań.
– Nie ma szans. W ogóle nie rozumie po khmersku. Oni są
mniejszością etniczną, mówią po swojemu – wyjaśnia.
Podchodzi ktoś inny. Zna drogę, wskakujemy na motory.
Podjeżdżamy pod chatę. Zsiadamy. Wspinam się po stopniach
wyciętych w palu opartym o ganek. Wokół zbiera się tłum tubylców,
przyglądają się całemu zamieszaniu.
Gospodarze są nieśmiali, odpalają domowe cygara i każą się
rozgościć.
– Panie Mors Kor, jak pan ją znalazł? – pytam.
– Było tak. Poszliśmy we trójkę do dżungli narąbać drewna.
Zabraliśmy trochę ryżu na przekąskę, bo to godzina marszu.
Doszliśmy na miejsce, rąbiemy, nagle patrzę, a tu z worka zniknął
ryż. Zacząłem się rozglądać i po chwili się pojawiła. Przeraźliwie
chuda, naga, ciemna.
– Włosy. Jakie włosy?
– Do ramion.
– Na czworakach?
– Nie, normalnie, jak człowiek.
– Czerwone oczy?
– Nie, normalne.
– I co?
– Uciekła.
– I co?
– Poszliśmy do domu.

Blizny

W wiosce opowiedzieli nam, że ludzie już wcześniej widywali
w lesie jakąś dziwną istotę, ale zawsze uciekała. Słyszeli, że komuś
gdzieś kiedyś zginęła córka, ale to nic nowego. W tych stronach
dzieciaki często gubią się w dżungli, zwykle jednak odnajdują
się po paru dniach. Czasem giną nawet dorośli. W 2004 roku
z dżungli wyłoniło się trzydziestu czterech ludzi. Ukrywali się
w niej od czasu obalenia Czerwonych Khmerów, których wspierali.
Dwadzieścia pięć lat.
Sal Lou, były policjant, zna prawie wszystkich w okolicy. Jak
tylko doszły go słuchy o wypadku, wsiadł na motor i pojechał
do Tein. Razem z miejscowymi postanowili następnego dnia
pójść do dżungli.
W tym samym miejscu w lesie położyli worek z ryżem i zaczaili
się w krzakach. Przyszła. Podbiegli, złapali ją. Ojciec spojrzał
na jej lewą rękę. Była pokryta bliznami.
– To moja córka – oznajmił łamiącym się głosem.
Na ciele dziewczyny zauważył też blizny do złudzenia przypominające
ślady po sidłach.
Mamy więc trzy niepodważalne fakty:
W 1989 roku policjantowi Sal Lou zginęła córka.
Osiemnaście lat później mężczyźni z Tein znaleźli w dżungli
półdziką istotę.
Ojciec rozpoznał w niej swoją córkę po bliznach na lewej
ręce.
Ale co dalej?
(...)