Andriej Płatonow

Andriej Płatonow (właśc. Andriej Płatonowicz Klimientow; 1898–1951) – prozaik, eseista i dramaturg. Jeden z najoryginalniejszych rosyjskich pisarzy XX wieku. Wywodził się z rodziny kolejarskiej z Woroneża, debiutował w 1918 roku. Zatrudniony jako inżynier meliorator i specjalista do spraw elektryfikacji wsi publikował pierwsze opowiadania i utwory prasowe. Po przeprowadzce do Moskwy w 1926 roku rozpoczął pracę nad powieścią Czewengur, a trzy lata później na łamach pisma „Oktiabr′” ukazało się jego opowiadanie Wątpiący Makar – groteskowy portret biurokracji dojrzewającego totalitaryzmu. Podobne akcenty pojawiły się w noweli Wprok (Na korzyść, 1931), która spowodowała ostrą reakcję samego Stalina. Gdy w 1937 roku gwałtownie skrytykowano nowo wydany zbiór opowiadań Płatonowa Rzeka Potudań, pisarz został pozbawiony możliwości publikacji – z wyjątkiem szkiców krytycznoliterackich. W 1942 roku został powołany do wojska i pracował jako korespondent z frontu. W roku 1946 na łamach miesięcznika „Nowyj Mir” ukazało się jego opowiadanie Powrót – o dramatyzmie powojennych powrotów. Po publicznej nagonce autora wykluczono ze Związku Pisarzy ZSRR, a wszystkie jego książki wycofano z oficjalnego obiegu. Zmarł na gruźlicę. Największe dzieła ukazały się drukiem dopiero po jego śmierci.