Thomas Orchowski, Wyspa trzech ojczyzn. Reportaż z podzielonego Cypru
- Kurier
- 11,79 zł
- paczkomat
- 12,70 zł
- poczta
- 12 zł
- odbiór osobisty (Warszawa)
- 0 zł
- pliki
- 0 zł
Kawa na Cyprze ma fundamentalne znaczenie, ale jeszcze ważniejsze jest to, jak się ją określa. „Cypryjską” pije zwolennik jedności Cypru, „grecką” zwolennik enosis, „turecką” zaś zamówi rzecznik zbliżenia z Ankarą. I tak jak rodzaje kawy, tak ojczyzny na Cyprze są trzy.
Thomas Orchowski opowiada o tej małej wyspie we wschodniej części Morza Śródziemnego z perspektywy, o której turyści zachwycający się lazurem wody nie mają zwykle pojęcia. To Cypr od wieków walczący z kolejnymi okupantami, naznaczony traumą konfliktów wewnętrznych i ścierających się nacjonalizmów. Cypr, z którego nie wyjeżdża się z urzekającymi fotografiami wybrzeża, ale z pamięcią o zbrodniach z Asii, Tochni, Alody, Maraty i Sandalaris, za które nikogo nie ukarano.
Wyspa trzech ojczyzn to reporterska relacja z podzielonego Cypru. Thomas Orchowski wyjaśnia nam jego skomplikowaną historię, podążając śladem osobistych historii mieszkańców – od roku 1955 aż po czasy współczesne, które wciąż nie przynoszą rozwiązania i szans na zakończenie konfliktu.
-
Na Cyprze światy są dwa. Ten oczywisty, lazurowo-złocisty, wprost z turystycznych folderów, i ten ukryty, pełen bólu, wyrzutów i traum. Gdy pojechałem na wyspę, zdecydowanie bardziej interesował mnie ten drugi. Przemierzając miasta i wioski, chciałem się dowiedzieć, co poróżniło tak podobnych do siebie ludzi. Bo greckich i tureckich mieszkańców Cypru łączy naprawdę wiele. Z każdym kolejnym dniem uświadamiałem sobie, jak uniwersalne są plagi, które dotknęły Cypryjczyków. Religijny fanatyzm, a przede wszystkim nacjonalizm – to one w 1974 roku doprowadziły do podziału. Historia tej małej wyspy na Morzu Śródziemnym pokazuje, jak bardzo trzeba uważać na politykę nienawiści.
-
To narracja spokojna, wyważona, próbująca przedstawić racje wszystkich społeczności na wyspie. Bez zadęcia, ale i bez lamentowania. Autor z fantastyczną łatwością trafia na takich, co w istocie mają co powiedzieć, a wszystkie te opowieści są gorzkie i zwykle wyzute z nadziei. Co ma wyjątkowe znaczenie, Orchowski nie staje po żadnej ze stron. Z jednakim szacunkiem prezentuje racje greckie i tureckie. Przyjaciół ma obu stronach linii demarkacyjnej. Udaje mu się też znaleźć takich, którzy myślą o wspólnej przyszłości na wyspie i są może ledwie rozbłysłym, ale jednak tlącym się gdzieś w oddali światełkiem nadziei.
-
Autor, przedstawiając powyższe wydarzenia, oddaje głos samym mieszkańcom. Ich wspomnienia mówią więcej o tragedii podzielonej wsypy, krwawych zbrodniach i przesiedleniach, czyli „wielkiej” polityce znowu dotykającej zwykłych obywateli, niż najlepiej nawet udokumentowana książka stricte historyczna.
-
Reportaż Thomasa Orchowskiego to opowieść o niezabliźnionych ranach, poczuciu krzywdy i braku nadziei na zmianę.
-
Orchowski jest bardzo dobry w rozplątywaniu historii, które się z ogólnym konfliktem grecko-tureckim nie pokrywają. Pisze o cypryjskich Ormianach, których większość przybyła na wyspę, podówczas brytyjską kolonię, podczas I wojny i zaraz po niej, uciekając przed ludobójstwem rozpętanym przez imperium osmańskie. Ale na wyspie zamieszkali raczej z Turkami niż z Grekami [...] Z kolei katoliccy maronici, przybywający na wyspę z ogarniętych wojnami domowymi Libanu i Syrii, byli traktowani przez prawosławnych Greków jako schizmatycy i odrzucani – co, rzecz jasna, Turkom w ogóle nie przeszkadzało.
-
Orchowski daje w swoim reportażu głos ludziom. Pozwala im mówić, nie ocenia, nie wartościuje, nie dzieli rozmówców, słucha zakładników „pułapki momentu historycznego”, którzy niezależnie od narodowości i poglądów mają za sobą podobne doświadczenia.
Wydanie I
- Kategoria: Literatura faktu
- Seria wydawnicza: Reportaż
- Data publikacji: 17 marca 2021
Okładka twarda
- Wymiary: 133 mm × 215 mm
- Liczba stron: 312
- ISBN: 978-83-8191-171-9
- Cena okładkowa: 44,90 zł
E-book・Wyspa trzech ojczyzn
- ISBN: 978-83-8191-209-9
- Cena okładkowa: 35,90 zł