Odczytanie listy
Opowieści o warszawskich powstańcach Żydowskiej Organizacji Bojowej
Anka Grupińska, Odczytanie listy. Opowieści o warszawskich powstańcach Żydowskiej Organizacji Bojowej
- Kurier
- 11,79 zł
- paczkomat
- 12,70 zł
- poczta
- 12 zł
- odbiór osobisty (Warszawa)
- 0 zł
- pliki
- 0 zł
„Relacje, świadectwa, paradokument, formy fabularyzowane. O Zagładzie pisze się wiele. I choć Holokaust wydaje się doświadczeniem niemożliwym do zapisania, zapisujemy Zagładę ciągle. Uwolnić się od tego zapisywania nie potrafimy. Szukamy nieistniejącej formy dla ponadludzkiej treści. Odnaleźć czyjąś śmierć, odgadnąć fragment cudzego losu – w strzępach i skrawkach różnych pamięci. I zanotować. Na kolejnym skrawku przetworzonej pamięci. Odnaleźć szczegół, który będzie nasz: czerwony sweter, dziewczyna z kawałkiem bułki na Waliców, sukienka w groszki, bony wycięte…”
Anka Grupińska
-
Getto warszawskie nie ma cmentarza. Kości żołnierzy żydowskich są zmieszane z cegłami zburzonego miasta. Proch spalonych ciał zmieszany z ziemią. Nie ma grobów, nie ma kamiennych tablic. I nie ma człowieka z jego imieniem i nazwiskiem, z opowieścią najkrótszą, kim był i jak żył.
Anka Grupińska tworzy pomnik. Buduje pomnik dla każdego z nich, dla każdego żołnierza getta warszawskiego.
-
Kto się gdzie urodził, gdzie walczył i jak zginął. Ale też i to, kto pięknie śpiewał albo lubił grać Beethovena na organkach. Pieczołowitość Anki Grupińskiej w zbieraniu okruchów wiadomości budzi podziw i wzruszenie.
-
Wiemy, gdzie znajdowało się getto w Warszawie. Wiemy, gdzie toczyły się walki w czasie kwietniowego powstania i gdzie zginęła większość powstańców. Wyobraźnia potyka się jednak o brak ciał, grobów i cmentarza. Anka Grupińska pomaga wyobraźni, wzmacniając pamięć. „Odczytanie listy” to cmentarz ze słów, na którym imię i nazwisko stanowi tablicę nagrobną, biogram służy za miejsce pochówku, a sieć powiązań między ludźmi to obszar cmentarny. Czytając tę książkę, nie tylko zdobywamy wiedzę, lecz także odprawiamy obrzęd upamiętnienia. W akcie czytania, który staje się formą dziadów, wzywamy zmarłych po imieniu. Za ich pośrednictwem możemy też przekazać bezimiennym, że jesteśmy gotowi na dalsze odczytywanie listy.
-
To książka, którą należy czytać w ciszy i skupieniu, gdyż opowiada o nas samych. O naszym niezrozumieniu, milczeniu i nigdy nieprzeżytej żałobie.
-
Ci nieliczni, którzy przeżyli opowiadają o tych, którzy walczyli z nimi w powstaniu. Po niektórych został tylko krótki wpis na „londyńskiej liście” — nic więcej nie udało się ustalić, nikt ich już nie pamięta, żaden historyk nie zapisał nigdzie ich nazwiska.
-
Anka Grupińska napisała wielką książkę. To nie tylko książka, ale i cmentarz zbudowany ze słów ludziom, którzy cmentarza nigdy nie mieli.
-
„Odczytanie Listy” samo w sobie jest metafizycznym aktem, a słowa, z których zbudowany jest cmentarz, są jak zaklęcia. Opowieści urastają do rangi mitów, bajek, modlitw starych jak ludzkość.
-
Ten przejmujący apel poległych nie epatuje emocjami, nie ma w sobie nic z manifestu, nie próbuje moralizować. Siła jego rażenia jest jednak ogromna.
-
Skąd w ogóle wzięła się ta książka? Z archeologii pamięci; z próby przypomnienia ludzi, których nazwiska po powstaniu w getcie, w czerwcu czy lipcu 1943 roku spisali Celina Lubetkin, Antek Cukierman i Marek Edelman
Wydanie I
- Seria wydawnicza: Poza serią
- Data publikacji: 29 kwietnia 2014
Okładka miękka, foliowana ze skrzydełkami
- Wymiary: 160 mm × 240 mm
- Liczba stron: 200
- ISBN: 978-83-7536-734-8
- Cena okładkowa: 39,90 zł
E-book・Odczytanie listy
- ISBN: 978-83-7536-779-9
- Cena okładkowa: 29,90 zł
